107 yıl sonra "Peştamal Kuşatma" töreni

Bergama Belediyesi, Anadolu’nun yaşayan tek ve son karatabağı olan Bergamalı Debbağ İsmail Araç’ın parşömen zanaatını öğrettiği iki kadın öğrencisi Demet Sağlam Tokbay ve Nesrin Ermiş için ‘Peştamal Kuşatma’ töreni düzenlendi. Bir ahilik geleneği olan Peştamal Kuşatma töreni diğer adıyla ustalığa terfi etme töreni ise 107 yıl aradan sonra Bergama Arastasında yeniden tekrarlanmış oldu.

Bergama’da ki Osmanlı Arastasında düzenlenen Peştamal Kuşatma törenini Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç, halk bilimci/etnolog, araştırmacı yazar ve madeni para (50 kuruş) üzerine resmi basılan ilk Türk kadını Sabiha Tansuğ, çok sayıda gazeteci ve araştırmacı ile birlikte Bergamalılar izlediler.

2000 YILDIR GELENEKSEL YÖNTEMLERLE ÜRETİLİYOR

Tören öncesi konuşma yapan Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç; “Bugün burada Bergama için, hatta kadim Anadolu için önemli bir geleneği sürdürüyoruz. Bildiğiniz gibi Bergama’nın insanlık tarihi için büyük bir önemi var. İnsanlık tarihine bıraktığı eşsiz eserler, anıtsal yapılar, kültürel hazineler, değerler barındıran bir yer. Bütün bu birikimler nedeniyle de 2014 yılında dünyanın 999’uncu, Türkiye’nin 13’üncü dünya mirası olarak tescillendi. Bergama UNESCO Dünya Mirasına sadece anıtsal yapılarıyla girmedi. Osmanlı dönemindeki camileriyle, hanlarıyla, hamamlarıyla da girdi. Bu önemli değerler arasında parşömen de var. Parşömen bu topraklarda doğdu. 2000 yıldır burada geleneksel yöntemlerle üretilmeye devam ediyor” dedi.

107 YILLIK PEŞTAMAL KUŞATMA TÖRENİ

Başkan Gönenç; “Anadolu’nun yaşayan tek ve son karatabak ustası sevgili İsmail Araç bizim hemşerimiz. Kültür Bakanlığı tarafından kaybolmaya yüz tutmuş, somut olmayan kültürel mirasların aktarıcısı, sanatçısı olarak tescillendi. 15 yıldan beri parşömeni Bergama ile yeniden buluşturan Macit Gönlügür’ün de çok eşsiz emekleri var. Tabii İsmail Araç bu mesleğin bundan sonrada devam edebilmesi ve parşömenin tanınması için iki de çırak yetiştirdi. İki kadın burada bu mesleği öğrendiler. Eski yıllarda burada Osmanlı Arastasında peştamal kuşanma törenleri yapılırmış. Bir usta yetiştirdiği çırakların bu mesleği devam ettirebileceğine karar verdiğinde ahilik geleneğinden de gelen bir tören düzenlenirmiş. Bergama’nın önemli değerlerinden Osman Bayatlı’nın kitaplarından biliyoruz ki Bergama’da en son parşömen kuşanma töreni 1910 yılında yani 107 yıl önce Osmanlı Arastasında yapılmış. 1955 yılında bir çırak olarak başladığı bu işi bugünlere getiren İsmail Araç’a Bergamalılar adına çok teşekkür ediyorum” dedi.

PARŞÖMEN’İN YENİ USTALARI

Konuşmanın arından Bergama Belediyesi Şehir Tiyatrosu tarafından canlandırılan Peştamal Kuşatma törenine geçildi. Törende Anadolu’nun yaşayan tek ve son karatabağı olan Bergamalı Debbağ İsmail Araç, yetiştirdiği öğrencileri Demet Sağlam Tokbay’a ustalık, Nesrin Ermiş’e kalfalık belgesi verdi.