Görmedi duymadı konuşmadı

Yüksek faiz ve yüksek enflasyon cenderesine sıkışan TL'nin zayıflaması kırılganlığı artırıyor. Bu süreçte kurdaki dalgalanmaya karşı güçlü adımlar atmayan Merkez Bankası da eleştirilerin hedefi oldu.

Hazine'nin gerçekleştirdiği son ihalede yeni gösterge iki yıllık tahvilin ortalama bileşik faizi yüzde 13.75 seviyesine çıkarken, 10 yıllık tahvilin bileşik faizi ise yüzde 12.33'e kadar yükseldi.

Merkez Bankası ise Geç Likidite Penceresi (GLP) üzerinden piyasaları yüzde 12.25 faizle fonlamaya devam ediyor. Uzmanlar, Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'nın faiz politikasının artık çöktüğünü ve mutlaka harekete geçmesi gerektiğini vurguluyor. Kurdaki yükselişe karşı Rezerv Opsiyon Mekanizması'nı (ROM) değiştirerek TL'ye erişimi kısıtlayan ve dövize erişimi kolaylaştıran Çetinkaya'nın bu hamlesi kurların yönünü değiştirmeye yetmedi.

 

Gedik Yatırım Algoritmik İşlemler Müdür Yardımcısı Gizmen Nalbantlı, Merkez Bankası'nın kura müdahale için ocak ayını beklediğini kaydederek, “Eğer kurdaki yükseliş devam ederse yapılacak zamları da düşündüğümüzde enflasyon Merkez Bankası'nın beklentisini karşılamayabilir” dedi.

KUR RİSKİNİ GÖRDÜ

Merkez Bankası'nın bugün başlayacağı vadeli döviz alım ihalelerinin ise yıl sonunda yoğunlaşacak döviz talebinin önünü almaya yönelik olduğu belirtiliyor. Banka, bir yandan artacak döviz talebinin kuru daha yukarı seviyelere çekmesinin önünü almak isterken, diğer yandan kur riski taşıyan firmaları da korumak istiyor. Ancak, Çetinkaya'nın yıl sonuna kadar 3 milyar dolarlık vadeli döviz satışının kurdaki dalgalanmayı önleme konusunda zayıf kalacağı belirtiliyor. Işık FX Araştırma Uzmanı Burak Yunuscular “Merkez Bankası'nın doğrudan bir müdahalesi olmamakla beraber birtakım önlemler de aldığını söyleyebiliriz. Türk Lirası uzlaşmalı vadeli döviz işlemleri piyasasının açılacak olması kurlardaki oynaklığı azaltabilir” diye konuştu.

 

Son 2.5 ayda yüzde 13'ten fazla değer kaybı ile dikkatleri üzerine çeken TL'deki zayıflık aynı zamanda kur geçişkenliği dolayısıyla enflasyon üzerinde ağır bir baskı yaratmaya başladı. Önümüzdeki aylarda kur etkisi ile enflasyondaki yüksek seyrin devam edeceği dile getiriliyor. Dolayısıyla para politikası yüksek faiz, yüksek enflasyon ve zayıf TL sarmalına sıkışıp kaldı.

ERDOĞAN KARŞI

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın yüksek faize karşı önlem alınacağını açıklamasından sonra Merkez Bankası'nın Geç Likidite Penceresi faizini tahvil faizlerinin üzerine çekerek TL'deki zayıflığı önlemek için adım atması da kolay olmayacak. Yine geçen hafta Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından yayımlanan raporda, Türk Lirası'ndaki zayıflığın dışarıdan finansmanı zorlaştırdığı ayrıca enflasyonu zıplattığı belirtildi. Raporda Merkez Bankası'nın faiz artırmaktan kaçınmasının lirayı daha kırılgan hale getirdiğinin de altını çizdi.

 

MB PARA POLİTİKASINI GEVŞETTİ

Merkez Bankası'nın (MB) bankaları fonlarken piyasada oluşan faizlerin altında kaldığını kaydeden Alnus Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Vahap Taştan, “Şu anki resimde MB açısından sıkı para politikasından gevşek para politikasına geçtiğimiz bir resme geçtik. Neden sıkı olmadığını söylüyoruz. 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 12.37, 2 yıllık faizin yüzde 13.76 olduğu anlık resimde MB ağırlıklı ortalama fonlama faizi yüzde 12'lerin hemen altında. Yani MB, piyasadan daha ucuza fonluyor” dedi. Yılbaşından itibaren piyasaların enflasyonu konuşmaya başlayacağını kaydeden Taştan, gelecek iki yıl boyunca, başta finansal istikrar olmak üzere mali istikrarın da gündeme geleceğini belirtti. 2008'e benzer olarak 2018 yılında piyasalarda yeniden yumuşak inişin konuşulmaya başlayacağını anlatan Taştan, “Ekonomiyi daha doğrusu hane halkı ve firmaları ürkütmeden nasıl yaparız sorusu olacak. 2017 Türkiye için yüksek büyümenin olduğu bir yıl oldu. Fakat yüksek büyüme istenilen bir ekonomik sonuç olsa da maliyetleri var. Önümüzdeki yıl sıkı bir para politikası yanında nispeten daha az genişleyici bir maliye politikası izleyeceğiz. 2018, dengelerin hassas olduğu bir yıl olacak” dedi.

TL’NİN KIRILGANLIĞI ARTTI

KapitalFX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, jeopolitik belirsizlikler ve yükselen enflasyon karşısında fonlamanın yetersiz kaldığını ve TL'nin kırılganlığının arttığını anlattı. Gelecek dönemlerde kurun ana gündem maddesi olmaya devam edeceğini belirten Erkan, “Genel anlamda da kurlar üzerindeki yukarı yönlü baskının devam ettiğini görmekteyiz. Bir yandan da Türk tahvil piyasasındaki bozulma ve çok yüksek seviyelere gelen tahvil faizlerinin o noktalardan aşağı geri gelmemesi çerçevesinde bu bozulmanın TL üzerinde de etkilerini görmek mümkün. Ya dolar kaynaklı çok büyük bir düşüş olacak, ya da Merkez Bankası çok etkili bir müdahalede bulunacak, yoksa 3.80 liranın altında bir beklenti oluşmayacaktır. 3.89 liranın aşılması durumunda doların hafta içinde 3.95 lirayı da görmesi mümkün olabilir” değerlendirmesini yaptı. TL'deki değer kaybı ile enflasyon beklentilerinin daha da bozulabileceğini aktaran Erkan, şöyle devam etti: “Bu da faizlerdeki yukarı yönlü baskının devamı olacak. Söz konusu durumun devamı faiz konusunda atılması gereken adımların sayısını çoğaltacak ve güvenin tesis edilmesi önünde engel teşkil edecek. ABD'de FED'in aralık ayında faiz artıracağına kesin gözüyle bakılıyor. Ancak 2018'de yeni başkanıyla ne yapar bilinmiyor.”