11 yıllık kiliseyi ayakta tuttu

Erzurum'un Uzundere ilçesine bağlı Çamlıyamaç köyündeki 11 asırlık 'Öşvank Kilisesi'ni ayakta tutan kütük ve ona destek olması için 5 yıl önce konulan kriko yapılacak olan güçlendirme ile kaldırılacak.

İtalya'da 12 Mart 2016 günü yapılan Uluslararası Cittaslow İcra Kurulu toplantısında Türkiye'nin 11'inci 'sakin kent'i seçilen Erzurum'un Uzundere ilçesinin Çamlıyamaç köyünde Gürcü Kralı Kuropalat Adarnese'nin oğulları David ve Prens Bagralt tarafından 963- 973 yılları arasında yaptırılan ve yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya bulunan Öşvank Kilisesi'ni her yıl yaklaşık 10 bin turist ziyaret ediyor. Bölgenin önemli tarihi eserlerinden biri olan kilisenin yıkılmak üzere olduğunu vurgulayan Uzundere Belediye Başkanı Halis Özsoy şunları söyledi.

"Bölgemizin en önemli tarihi eserlerinden bir olan ve 'Oşki Manastırı' olarak da bilinen kilise yıkılmak üzere. Taşıyıcı sistemlerinde  bin yılın vermiş olduğu bir yorgunluk söz konusu. Bununla ilgili binanın acilen onarılması gerekiyor. Bu bağlamda Kültür ve Turizm Bakanlığımız bu binanın yapısal izleme ve yapısal güçlendirme ihalesini bir ay içerisinde yapacak. Yapısal izlemede açılan yerlerdeki tahribatı izleyeceğiz. Kilisenin yanından araç geçtiğinde veya yanında inşaat çalışma faaliyeti olduğunda oluşabilecek zararlarını titreşim yoluyla öğrenmiş olacağız. Bu da tabi bakanlığımız merkezinden de internet üzerinden görebilecek. Yapısal izlenmeden sonra binanın zayıflayan yerleri güçlendirilip ayrılan bölümleri de birleştirilecek. Bir an önce bu ihalenin yapılması büyük bir arzumuz. Bu çalışma esnasında yapıda orijinal olmayan ekler, eklentiler ve yapı elemanları da mutlaka çıkarılmış olacak. Yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgisini çeken kolon yerini oluşturan ahşap direk kaldırılıp yerine taş sütün konulacak."

Başkan Halis Özsoy, yöre halkı ile yaptıkları görüşmelerde kütüğün yaklaşık 200 yıl önce tarihi eserin yıkılmaması için köylüler tarafından konulduğunu 5 yıl önce de buraya gelen Gürcü turist kafilesi tarafından kütüğe destek olması açısından kriko şeklinde bir demir parçası ilave edildiğini belirtti.

ÖŞVANK KİLİSESİ

Kilisenin üzerindeki yazıtlara göre 963- 973 yılları arasında, Gürcü Kralı Kuropalat Adarnese'nin oğulları David (krallığı 961- 1001) ve Prens Bagrat (ölümü 966) tarafından inşa ettirilmiş, Vaftizci Yahya'ya (Ioannis Prodromos) adanmıştır. 1022 yılında bölgenin Bizans İmparatorluğu denetimine geçmesinden sonra kilisenin yıkılan kubbesi Bizans İmparatorları II. Basileos (Ö. 1025) ve VIII. Konstantin (Ö.1028) tarafından onartılmıştır. Bölgedeki piskoposluk merkezlerinden biri olan Öşvank Manastırı, 11'inci yüzyılda el yazmalarıyla ünlü önemli bir kültür merkezidir. Bu önemini 15'inci yüzyıla kadar korur. Manastır Kilisesi, 19'uncu yüzyılın sonundan 1980 yılına kadar cami olarak kullanılır. 1985 yılında ise T.C. Kültür Bakanlığı tarafından tescil edilerek korunması gereken taşınmaz kültür varlıkları arasına alınmıştır.

DHA