Çapraz nakille ikinci hayat

İzmir’de böbrek hastaları Ahmet Müşfik Karaca 8, Ahmet Bayar da 4.5 yılını diyaliz mahkumiyetiyle geçirirken, bekledikleri bağış bir türlü gelmedi. Onlar umutlarını yitirirken, ikinci yaşam şansı kendilerine can aşısı olamayan donörlerinden geldi. Karaca ve Bayar, donörlerinin “eşleşmesi” sayesinde gerçekleşen çapraz nakille yeniden özgür bir hayata başladı. 

Muğla’nın Milas ilçesinde köftecilik yaparak hayatını kazanan 3 çocuk babası Ahmet Bayar (42); böbrek yetmezliğinin, diyalizin ne olduğunu yaklaşık 9 yıl önce babası Muammer Bayar’a polikistik böbrek tanısı koyulmasıyla öğrendi. Ahmet Bayar, genetik miras aldığı babasından üç yıl sonra da aynı tanıyla diyalize mahkum oldu. Eşini 1.5 yıl önce bu hastalıktan kaybeden anne Sevgül Bayar bir an bile düşünmeden oğluna gönüllü oldu, ancak nakil için başvurdukları İzmir Kent Hastanesinde kan gruplarının uyuşmadığı saptandı. Ahmet Bayar adı ise kadavra listesine yazdırdı, yıllar geçtikçe azalan umutlarla bağış bekledi. 

Eşi verici oldu ama uyuşmadı 

Aynı çaresizliği yaşayan bir başka hasta ise İzmir’de yaşayan 2 çocuk babası emekli memur Ahmet Müşfik Karaca (60) oldu. Eşi Nuran Karaca tanı koyulduğu gün gönüllü verici olmuş ancak kan grubunun uyuşmadığı için donör olamayacağı ortaya çıkmıştı. Karaca, 8 yıl boyunca bir hastaneden diğerine dosyasını taşıyıp, birinin listesinden çıkıp diğerinin kadavra listesine isim yazdırırdı. Karaca yaklaşık 4 ay önce umudunu iyice yitirdiği günlerde küçük kızı Alara’nın telefon görüşmesi sonucunda önerdiği İzmir Kent Hastanesine geldi. 

Kadavradan bekledikleri müjde bir türlü gelmeyen iki Ahmet’e, İzmir Kent Hastanesinde “çapraz nakil” yöntemi çözüm olarak sunuldu. Gönüllü vericilerin değiş tokuş yapılacak böbreklerinin kendilerine uygun olduğu ve takılabileceği söylendi. Nitekim iki aile geçtiğimiz 10 Ocak’ta bir araya gelip tanıştı. 2 aile çapraz nakil önerisini kabul etti ve 16 Ocak’ta Opr. Dr. Işık Özgü, Opr. Dr. Uğur Saraçoğlu ve Doç. Dr. Ebru Sevinç Ok’tan oluşan ekip tarafından çifte operasyon gerçekleşti. Sevgül Bayar, oğluna donör olamadı ama iki çocuk babası Ahmet Müşfik Karaca’ya yeni bir yaşamın kapılarını açtı. Aynı şekilde eşine can aşısı olamayan Nuran Karaca, üç çocuk babası Ahmet Bayar’ı diyaliz bağımlılığından kurtardı. 

"Evde bayram havası" 

Diyaliz nedeniyle doya doya su bile içemediğini belirten Ahmet Müşfik Karaca, “Şu anda çok iyiyim. Herhangi bir sıkıntım yok. Diyalizin zorluklarından kurtuldum. Diyalize girdiğinizde mecburen hayatınızda bazı kısıtlamalar oluyor. Buna katlanmak zorunda kalıyorsunuz. En basiti istediğiniz kadar su içemiyorsunuz, bazı perhizleriniz oluyor, seyahat kısıtlamaları oluyor" derken, eşi Nuran karaca şunları söyledi: 
"Şu anda o kadar mutluyum ki, hem birine can verdik hem de eşim kurtuldu. Allah’ım kimselere göstermesin. Herkes bu olaya el atsın. Biz 8 yıl kadavradan nakil bekledik. Bir telefon bile gelmedi. Artık umutlarımız sönmeye başlamıştı. Şimdi ailece çok mutluyuz. Evde bir bayram havası var." 

"Yeniden dünyaya gelmiş gibiyim" 

Diyaliz yüzünden yaşam kalitesinin kısıtlandığını belirten Ahmet Bayar, “Kendimi yeniden dünyaya gelmiş gibi hissediyorum. Annemden Allah razı olsun, bana ikinci canı verdi. Onun varlığı bile yetiyor. Şu an çok mutluyum. Hayata daha güzel bakıyorum diyalize bağlanan tüm hastalar için temennim, sağlıklarına kavuşması. Her iki aile de yeniden doğmuş gibi. Bu dünya ayrı bir dünya oldu bizim için" dedi. 
Eşini böbrek yetmezliğinden kaybeden, oğlunun da diyalize mahkum olmasıyla kahrolan anne Bayar ise duygularını “bu sevincim anlatılmaz” diyerek dile getirdi. 

"Çapraz nakil, kadavradan nakil bekleyenlere çözüm" 

Öte yandan çapraz naklin kadavra listesinde bekleşen hastalara çok önemli bir çözüm sunduğunu belirten İzmir Kent Hastanesi Böbrek Nakli ekibinden Doç. Dr. Ebru Sevinç Ok, “Çünkü biliyoruz ki hastalar yıllarca o listede bekleyebiliyor ve kadavra listesinde beklendiği zaman diyaliz hastalarının ölüm oranları 5 yılda yüzde 50'lere varıyor. Bu oldukça yüksek bir oran. Diyaliz hastaları için önemli bir çözüm çünkü kan grubu uyumsuzluğu nedeniyle yada doku problemleri nedeniyle listede bekleyen hastalarımıza uygun kan grubu bulunmasa bile karşılıklı uygun kan grupları ile nakil yapılıyor. Fakat nakil olduğunda her şeyin birçok açıdan normale döndüğünü görüyoruz. Böylece hastalar yıllarca listede beklemek yerine daha kısa sürelerde nakil olma şansına sahip olabiliyorlar” diye konuştu. 
(İHA)