Erdoğan için 7 üye İstanbul için 11 üye

YSK’nın, İstanbul seçimini yedek üyelerin de katılımıyla 4’e karşı 7 oyla iptal etmesinin hukuki boyutu da tartışılıyor. Danıştay eski Başkanı Nuri Alan, 1- YSK, Anayasaya uygun olarak yedek üyelerini belirledi mi? 2- Bu 11 kişinin içinde yedek üyeler son kararda ne oyu verdi? diye sordu. Alan, seçimin yedek üyelerle yapılmasının Anayasaya aykırı olduğunu söyledi.

Asıl üyelerden 4'ü iptal, 3'ü iptal edilmemesi yönünde oy kullandı.

Bir YSK üyesi, seçime sadece asıl üyeler katılmış olsa bile seçimin iptali yönünde karar çıkacağını belirtti. Üye, “Nitekim, oylamada 7 asıl üyeden 4'ü seçimin iptali için oy verdi. 3 üye ise yenilenmemesini istedi. Yani, asıl üyelerle toplantı yapımsa bile sonuç yine böyle çıkacaktı” dedi.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimini asil ve yedek toplam 11 üyenin katılımıyla 4'e karşı 7 oyla iptal edilmesinden sonra, yedek üyelerin oylamaya katılması hukukçular arasında tartışma yarattı. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) kararıyla ilgili herhangi bir açıklama yapmazken, Recep Tayyip Erdoğan'a Siirt'ten milletvekilliği yolunu açan YSK kararında ise sadece 7 kişinin imzalarının olduğu anlaşıldı.

6'sı Yargıtay'dan, 5'i Danıştay'dan olmak üzere toplam 11 kişi YSK Üyesi olarak seçiliyor. Bu üyeler, kendi aralarında başkan ve başkanvekilini seçiyor. Kalan 9 üye aralarından Danıştay'dan 2, Yargıtay'dan 2 üye kura “yedek üyeliğe' ayrılıyor. Yedek üyeler, asıl üyelerin herhangi bir nedenle toplantıya katılamadığı durumda onların yerine seçime katılıyor.

YSK'NIN DAYANAĞI

Üyeler YSK üyesi olarak seçiliyor. Bu üyeler kendi aralarında başkan ve başkanvekilini seçiyorlar. Kalan 9 üye Danıştay'dan iki, Yargıtay'dan iki üye kura yedek üyeliğe ayrılıyor. Yedek üyeler. Asıl üyelerin herhangi bir nedenle toplantıya katılamadığı durumda onların yerine seçime katılırlar.

İstanbul seçiminin iptali oylamasına yedek üyelerin niçin katıldığına ilişkin eleştiriye karşılık, bir YSK yetkilisi SÖZCÜ'ye, “298 Sayılı Temel Seçim Kanunu'nun 113. Maddesinin 3. fıkrası aynen ‘Yüksek Seçim Kurulu, seçimin sonunda verilecek tutanaklara karşı yapılan itirazların incelenmesinde, tam sayı ile toplanır' hükmünü getirmiştir. Tam sayı da 11′ dir. Ayrıca, 7 asıl üyenin oyu da 4'e 3 kabuldür. Yani, yedek üyeler oy kullanmamış olsa bile seçim asıl üyeler tarafından da iptal edilmiş olacaktı. 2014 yılında CHP'nin Sarıyer'de seçime girmesi, 2015 7 Haziran seçiminde sandık taşıma ret kararları de 6'ya 5 CHP'nin lehine sonuçlanmıştı. O zaman CHP'den hiç itiraz gelmemişti” dedi.

ALAN'DAN KRİTİK SORU

Aralarında eski Danıştay Başkanı Nuri Alan'ın da bulunduğu çok sayıda hukukçu, bazı baro başkanlıkları YSK'nın İstanbul seçimini yedek üyelerin de katılımıyla iptal edilmesinin Anayasaya aykırı olduğunu öne sürdüler. Nuri Alan, SÖZCÜ'ye şunları söyledi:

“1961 Anayasası'ndan bu yana YSK'nın 11 üyesi bulunmaktadır. Bunun 7'si asıl, 4'ü yedek üyedir. 1982 Anayasasında da düzenleme, 1961 Anayasasıyla kelime kelime aynı. YSK'nın yedek üyelerle toplanmasına ilişkin yasal dayanak yok. Nitekim, YSK'nın 7 kişi ile verilmiş çok sayıda kararı var. Şimdi YSK yetkililerine şu soruları yöneltiyorum: 1- YSK, Anayasaya uygun olarak yedek üyelerini belirledi mi? 2- Bu 11 kişinin içinde yedek üyeler son kararda ne oyu verdi. Yedek üyelerle de toplanmasına ilişkin yasal dayanak yok.”

ANAYASA'YA AYKIRI

YSK'nın 11 kişiyle toplanıp karar almasına dayanak olarak gösterdiği “298 sayılı Seçim Kanunu'nun 113. Maddesinin, 1961 Anayasası'ndan önce yürürlüğe girdiğini hatırlatan Nuri Alan, konuya şu açıklamayı getirdi:

“1961 Anayasası, YSK'nın oluşumunu, bugün yürürlükte olan 1982 Anayasası kuralına aynen uygun şekilde düzenledi. 1961 Anayasası yürürlüğe girince, 298 sayılı kanunun 113. Maddesindeki hüküm Anayasaya aykırı duruma düştü. 1982 Anayasasına geliyoruz: 1982 Anayasasının 79 maddesi, 1961 Anayasasındaki hükmü aynen tekrarladı. Dolayısıyla, 113. Madde, 1981 Anayasasının 79. Maddesine de aykırı durumda.

113. madeninin son düzenlemede değiştirilmemiş olması, buna hukukilik kazandırmaz. Ortada, Anayasaya aykırı bir durum var. Anayasa aykırı olan yasa hükümlerinin uygulanması da mümkün değildir. Yedek üyelerin de oy kullandığı oylamaya ‘hukuka uygun' diyemezsiniz.”

SİİRT KARARINDA 7 İMZA

YSK tarafından, Siirt'tde yapılan seçimin iptal edilmesi sonucu Recep Tayyip Erdoğan'a milletvekilliği seçimine katılma hakkı tanınmıştı. 2002 tarihli YSK'nın bu önemli kararında o dönemde 7'si asıl, 4'ü yedek üye bulunmasına karşın, oylamaya 7 asıl üye katıldı ve Siirt seçimi iptal edilip, yeniden seçimin yapılmasına karar verildi.

YSK kararında Başkan olarak Tufan Algan, Başkanvekili olarak Ahmet Hamdi Ünlü, üyeler Selahattin Çelik, Cengiz Erdoğan, Şükrü Kaya Erol, Kenan Atasoy ve Yılmaz Derme'nin imzaları bulunuyor.

Hukukçu Ömer Lütfü Avşar da, “Sayın Erdoğan'ın 2003 yılında milletvekili olmasını sağlayan, YSK'nın 2 Kasım 2002 tarihli tutanak iptaline yönelik Siirt YSK kararı kanuna uygun şekilde tam sayı yani 7 üyenin toplanmasıyla verilmiştir. O zamandan beri Anayasa ve kanunlarda o maddeyle ile ilgili bir değişiklik olmamasına rağmen, son kararda 11 üyenin imzası var. Bu da açıkça Anayasa aykırı bir durumdur.” SÖZCÜ