Vatandaş ayakta kalmaya çabalıyor

Geçen yıl yaşanan döviz şokundan sonra para piyasalarında yaşanan istikrarsızlık vatandaşın ödediği faizi zirveye taşırken, batık krediler de 142 milyar liraya ulaştı. Rapora göre; vatandaşın bankalara ve finansman şirketlerine olan tüketici kredisi ve kredi kartı borçları 1 Ocak-22 Kasım 2019 tarihleri arasında toplam 51.3 milyar lira artarak 569.5 milyar lirayla yeni bir rekor kırdı.

CHP Meclis Grubu'nun hazırladığı rapor bir yıldan uzun bir süredir devam eden ekonomik kriz dolayısıyla vatandaşın TL'ye olan güvenin sarsıldığını, tasarruflarını güvence almak için dövize yöneldiğini bir kez daha gösterdi. Raporda, geçen yıl yaşanan kur şokundan sonra kredi  faizlerindeki hızlı yükselişin  etkisiyle vatandaşın daha fazla faiz ödediğini gösterdi. Rapor, gelir dengesi bozulan vatandaşın kredilere yüklenerek ayakta kalmaya çabaladığını da ortaya çıkardı.

Bankacılık sistemine olan borçları son aylarda yeniden hızla artmaya başlayan vatandaşların, tüketici kredisi ve kredi kartı borçları nedeniyle bankalara ilk 10 aylık döneminde ödediği faiz 64.4 milyar liraya ulaştı.

Vatandaş, AKP döneminde (2003-Ekim 2019) ise bankalara toplam 511.2 milyar lira faiz ödedi. CHP Meclis Grubu'nun hazırladığı rapora göre, zamanında ödenmediği için takibe alınan krediler 48.7 milyar lira artışla 26 Kasım itibarıyla 142 milyar liraya ulaşarak yeni bir rekor kırdı. Kredi stokunun yüzde 8.2 oranında arttığı bir dönemde batık kredilerdeki artış oranı yüzde 52'yi buldu. Batık kredilerin toplam kredilere oranı ise yüzde 5.5 oldu.

KOBİ'LERİN BATIK KREDİLERİ

Raporda şu belirlemelere yer verildi:

Bankacılık sektöründe giderek derinleşen batık kredi sorununun önemli bir kısmı KOBİ'lerden kaynaklanıyor. Bankacılık sektörünün son dönemde yeterince yeni kredi kullandırmadığı KOBİ'lerin kredi borcu bu yılın ilk 10 aylık döneminde 4.2 milyar lira azalarak 608.2 milyar liraya geriledi.  KOBİ'lerin batık kredileri ise 15.6 milyar liralık artışla 58 milyar liraya kadar tırmandı.

1 Ocak-26 Kasım 2019 arasında bankalardaki (bankalararası mevduat hariç) toplam mevduat 421 milyar lira (yüzde 20.6) artarak 2 trilyon 466 milyar liraya yükseldi.

TL MEVDUAT 1.2 TRİLYON

Bu dönemde TL cinsinden mevduatlar 151 milyar lira artarak 1 trilyon 202 milyar liraya yükselirken, döviz cinsinden mevduatlar ise 270 milyar lira artarak 1 trilyon 263 milyar liraya (220.9 milyar dolara) çıktı. Döviz mevduatlarında dolar cinsinden artış ise 31.5 milyar dolar oldu. Mevduattaki dolarizasyon oranı ise yüzde 51.2 olarak gerçekleşti. Diğer bir ifadeyle bankalardaki mevduatın yarısından fazlasını yabancı para cinsinden açılmış mevduatlar oluşturdu.

Vatandaşın borcu 569.5 milyar lira

CHP Meclis Grubu'nun hazırladığı rapora göre vatandaşın bankalara ve finansman şirketlerine olan tüketici kredisi ve kredi kartı borçları 1 Ocak-22 Kasım 2019 tarihleri arasında toplam 51.3 milyar lira artarak 569.5 milyar lirayla yeni bir rekor kırdı. Bu artışın 4 milyar liralık kısmı son bir haftada yaşandı. Vatandaşın takibe alınan tüketici kredisi ve kredi kartı borcu ise 2.9 milyar lira daha artarak 22 Kasım 2019 itibariyle 21.6 milyar lira oldu.