Yukarı
279739

Sabahattin Ali katledileli 72 yıl oldu...

02 Nisan 2020 10:21

Şair ve yazar Sabahattin Ali, 72 yıl önce bugün katledildi. Kuyucaklı Yusuf’tan Kürk Mantolu Madonna’ya düzyazıda Türk romancılığının en önemli eserlerini veren Ali, sadece yazdıklarıyla değil, yaşadıklarıyla da unutulmaz oldu.

Kısacık ömründen geriye ölümsüz şiirler bırakan Ali, zor günler yaşayanlara da “Başın öne eğilmesin / Eldırma gönül aldırma” diye seslendi... Babası asker olan Sabahattin Ali, “savaş” ve “acı” kavramlarıyla daha çocuk yaştayken tanıştı. Balkan Savaşı’dan sonra babasının askerlikten ayrılmasıyla Edremit’e yerleşen aile, 1. Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla Çanakkale’ye gitmek zorunda kaldı. Tarihin en kanlı savaşlarından birine 8 yaşında tanık oldu.

RESİMLİ AY VE NÂZIM HİKMET 

Çanakkale Savaşı’ndan sonra aile İzmir’e yerleşti. Ancak savaş peşlerini bırakmadı ve onlar yerleştikten kısa bir süre sonra Yunan İzmir’i işgal etti. İşgal yıllarında eğitimine başlayan Sabahattin Ali, Balıkesir Öğretmen Okulu’na gitti. İlk şiirlerini ve öykülerini burada kaleme alan Ali, yükseköğrenimine İstanbul’da devam etti ve 1928’de Almanya’ya giderek dil eğitimi aldı. Türkiye’ye döndüğünde Zekeriya ve Sabiha Sertel’in çıkardığı Resimli Ay dergisine başvuran Ali, burada kuzeni Nâzım Hikmet’le tanıştı ve kendine yeni bir edebi kimlik kazandı. O güne kadar romantizm akımının etkisinde olan Ali, Nâzım Hikmet’le realizmi tanıdı ve onun etkisiyle “Kuyucaklı Yusuf”u kaleme aldı. Resimli Ay döneminden sonra öğretmenliğe başlayan Ali, “komünist propagandadan” tutuklandı ve 3 ay hapis yattı. Çıktıktan sonra “Memleketten Haber” başlıklı şiiri yüzünden tekrar hapse giren Ali, Sinop Cezaevi’ne gönderildi. Burada gördükleriyle “Bir Şaka”, “Kanal”, “Bir Firar”, “Katil Osman” ve “Çaydanlık” gibi hikâyeleri yazan Ali, unutulmaz “Başın öne eğilmesin” dizelerini de yine Sinop Cezaevi’nde kaleme aldı.

‘ONU YETMİŞ YEDİ MİLLET OKUYOR’

Hapis yıllarından sonra Aliye Hanım’la evlenip Ankara’ya yerleşen Ali, bundan sonraki süreçte “İçimizdeki Şeytan” gibi eserleri verdi. Aziz Nesin’le “Markopaşa”yı çıkardı. Baskı ve tehditlerle boğuşan yazar, tekrar tutuklanabileceği düşüncesiyle yurtdışına kaçmak istedi. Ancak kaçmak için anlaştığı eski subay Ali Ertekin tarafından sopayla dövülerek öldürüldü. Cansız bedenini ise bir çoban buldu. Ali’nin bulunduğu yere “Sabahattin Ali Çatağı” adı verildi. Öldükten sonra hikâyeleri Rusça’ya çevrilen ve dünya çapında okunan yazar için Nâzım Hikmet şunları söyledi: “Sabahattin Ali’yi, Puşkin’in ve Lenin’in dili sayesinde yalnız Ruslar değil, yetmiş yedi millet okuyor. Yetmiş yedi millet Sabahattin Ali’nin halkını, Türkiye halkını ve onun dilini seviyor. Çünkü Sabahattin, Türkiye halkının ve Türkçenin en namuslu, en yurtsever, en istidatlı evlatlarından biridir.”

Sarp Sağkal

CUMHURİYET



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

Shakira yeni albümünü tanıtıyor

Futbolcu Gerard Pique ile ilişkisini sonlandıran Shakira'nın yeni albümü müzikseverlerle buluştu. Şu sıralar albümünü tanıtan şarkıcı, her fırsatta Pique'den bahsederek, ayrılığın kendisi...

İstanbul Film Festivali 43 yaşında

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen İstanbul Film Festivali, bu yıl 17-28 Nisan tarihleri arasında 43’üncü kez sinemaseverlerle buluşmaya hazırlanıyor. Ülkemizin en b...


12 bin şarkı incelendi: Sözler artık daha öfkeli

Avusturya'da yapılan yeni bir araştırma, şarkı sözlerinin son yıllarda daha öfkeli ve tekrarlı hale geldiğini ortaya koydu. Araştırma için son 40 yıldaki 12 bin şarkı incelendi.

Mardin’in el sanatları çocuklara emanet

Süryani Katolik Patrikhanesi olarak 1895’te yaptırılan ve 2000 yılında restore edilerek hizmete açılan Mardin Müzesi, “Tarihi eserlerin korunduğu ve sergilendiği yer” kimliğini aşarak, bi...


Foça'da Dünya Tiyatro Günü kutlandı

Tiyatro Eğitmeni Yönetmen Erdal Dinçer, oyun öncesinde iki geç öğrencisi ile sahneye gelerek salonu dolduran tiyatro severlere iyi seyirler diledi.

'Mucize Aynalar' filmi 5 Nisan'da vizyonda

Yönetmen Tolga Örnek'in 6 farklı Aziz Nesin öyküsünden uyarladığı 'Mucize Aynalar' adlı sinema filmi, 5 Nisan'da seyirciyle buluşacak. Komedi türündeki 'Mucize Aynalar' filmin oyuncu kadr...


Toplumcu yerel yönetimler ve kooperatifler belgeseli: Başka Bir Dünya

“Başka Bir Dünya” belgeseli, toplumcu belediyecilik deneyimlerini ve kooperatifçilik çalışmalarını inceliyor. Bu faaliyetlerin geçmişten günümüze yerelde yarattığı umudu, heyecanı ve başa...

Jean Michel Jarre, İstanbul'a geliyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle düzenlenen İstanbul Dijital Sanat Festivali, 2-5 Mayıs'ta AKM'de gerçekleştirilecek.  Müziğe kattığı yeniliklerle dünya çapında tanınan ödüllü sanatç...


Ünlü oyuncu, X'i yerden yere vurdu: Haber kaynağı olmaktan çıktı

Ünlü oyuncu Mark Ruffalo, ABD'nin Maryland eyaletinde çöken Francis Scott Key Köprüsü ile ilgili olarak X platformunda yayılan dezenformasyona dikkat çekti. Ruffalo, “Elon Musk'ın sahibi ...

SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

'Kızıl Goncalar'ın yönetmeninden eleştirilere yanıt

Yönetmen Ömür Atay, 'Kızıl Goncalar’daki seküler genç kız karakterin ramazan kavramını bilmediği sahnenin gündem olmasıyla ilgili konuştu, eleştirilere de yanıt verdi. Gold Yapım imzalı '...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

Diyet gıdası krizi: Can kaybı artıyor

Kobayashi Pharmaceutical Co. firmasından yapılan açıklamaya göre, kırmızı pirinç mayası içeren "beni-koji" tüketen bir kişi daha yaşamını yitirdi. Böylelikle şimdiye kadar takviye diyet gıdası "beni-koji" ile bağlantılı ölenlerin sayısı 5'e yükseldi. Ölenlerin cinsiyeti ve yaşı açıklanmadı. 

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR