
Sabahattin Ali katledileli 72 yıl oldu...
Şair ve yazar Sabahattin Ali, 72 yıl önce bugün katledildi. Kuyucaklı Yusuf’tan Kürk Mantolu Madonna’ya düzyazıda Türk romancılığının en önemli eserlerini veren Ali, sadece yazdıklarıyla değil, yaşadıklarıyla da unutulmaz oldu.
Kısacık ömründen geriye ölümsüz şiirler bırakan Ali, zor günler yaşayanlara da “Başın öne eğilmesin / Eldırma gönül aldırma” diye seslendi... Babası asker olan Sabahattin Ali, “savaş” ve “acı” kavramlarıyla daha çocuk yaştayken tanıştı. Balkan Savaşı’dan sonra babasının askerlikten ayrılmasıyla Edremit’e yerleşen aile, 1. Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla Çanakkale’ye gitmek zorunda kaldı. Tarihin en kanlı savaşlarından birine 8 yaşında tanık oldu.
RESİMLİ AY VE NÂZIM HİKMET
Çanakkale Savaşı’ndan sonra aile İzmir’e yerleşti. Ancak savaş peşlerini bırakmadı ve onlar yerleştikten kısa bir süre sonra Yunan İzmir’i işgal etti. İşgal yıllarında eğitimine başlayan Sabahattin Ali, Balıkesir Öğretmen Okulu’na gitti. İlk şiirlerini ve öykülerini burada kaleme alan Ali, yükseköğrenimine İstanbul’da devam etti ve 1928’de Almanya’ya giderek dil eğitimi aldı. Türkiye’ye döndüğünde Zekeriya ve Sabiha Sertel’in çıkardığı Resimli Ay dergisine başvuran Ali, burada kuzeni Nâzım Hikmet’le tanıştı ve kendine yeni bir edebi kimlik kazandı. O güne kadar romantizm akımının etkisinde olan Ali, Nâzım Hikmet’le realizmi tanıdı ve onun etkisiyle “Kuyucaklı Yusuf”u kaleme aldı. Resimli Ay döneminden sonra öğretmenliğe başlayan Ali, “komünist propagandadan” tutuklandı ve 3 ay hapis yattı. Çıktıktan sonra “Memleketten Haber” başlıklı şiiri yüzünden tekrar hapse giren Ali, Sinop Cezaevi’ne gönderildi. Burada gördükleriyle “Bir Şaka”, “Kanal”, “Bir Firar”, “Katil Osman” ve “Çaydanlık” gibi hikâyeleri yazan Ali, unutulmaz “Başın öne eğilmesin” dizelerini de yine Sinop Cezaevi’nde kaleme aldı.
‘ONU YETMİŞ YEDİ MİLLET OKUYOR’
Hapis yıllarından sonra Aliye Hanım’la evlenip Ankara’ya yerleşen Ali, bundan sonraki süreçte “İçimizdeki Şeytan” gibi eserleri verdi. Aziz Nesin’le “Markopaşa”yı çıkardı. Baskı ve tehditlerle boğuşan yazar, tekrar tutuklanabileceği düşüncesiyle yurtdışına kaçmak istedi. Ancak kaçmak için anlaştığı eski subay Ali Ertekin tarafından sopayla dövülerek öldürüldü. Cansız bedenini ise bir çoban buldu. Ali’nin bulunduğu yere “Sabahattin Ali Çatağı” adı verildi. Öldükten sonra hikâyeleri Rusça’ya çevrilen ve dünya çapında okunan yazar için Nâzım Hikmet şunları söyledi: “Sabahattin Ali’yi, Puşkin’in ve Lenin’in dili sayesinde yalnız Ruslar değil, yetmiş yedi millet okuyor. Yetmiş yedi millet Sabahattin Ali’nin halkını, Türkiye halkını ve onun dilini seviyor. Çünkü Sabahattin, Türkiye halkının ve Türkçenin en namuslu, en yurtsever, en istidatlı evlatlarından biridir.”
Sarp Sağkal
CUMHURİYET
Yorum Ekle
Diğer Haberler
Aşı merkezi olan ilk kültürel mekan
İtalya’da, Castello di Rivoli Çağdaş Sanat Müzesi ülkedeki aşılama çabalarına destek olmak için bazı galerilerini sağlıkçıların hizmetine açacak. Müzeye aşı olmaya gelenler sanatçı Claudi...
'100 Yıl Beuys' seminer dizisi başlıyor
Akbank Sanat kültür sanat etkinliklerini sosyal medya kanallarından sanatseverlerle buluşturmaya devam ediyor. Sanatçı Joseph Beuys’un 100. Yaşı anısına; Prof. Dr. Marcus Graf’ın moderasy...
Oyuncu Bülent Yıldıran yaşamını yitirdi
Tiyatro, sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı Bülent Yıldıran, 64 yaşında hayatını kaybetti. Nâzım Hikmet Kültür Merkezi (NHKM) İstanbul, Bülent Yıldıran’ın ölümü üzerine sosyal medya...
Londra Müzesi'nde sergilenecek
İlk olarak İngiltere'deki protestolarda kullanılan "bebek Trump" şeklindeki dev balon, ABD Başkanı Donald Trump'ın görevdeki son günlerinde sergilenmek üzere Londra Müzesi'ne teslim edild...
Tiyatro Festivali'ne başvurular başladı
Kasım ayında gerçekleştirilecek 25. İstanbul Tiyatro Festivali’ne yerli proje başvuruları başladı. Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen ve bu yıl kasım ayında 25. kez seyirc...
SİYAD, en iyi 20 yabancı filmi seçti
Sinema Yazarları Derneği (SİYAD), 2020’de vizyona giren en iyi 20 yabancı filmi seçti. Listenin ilk sırasında Václav Marhoul imzalı "The Painted Bird" yer aldı. Sinema Yazarları Derneğ...
Melike Şahin'den ilk solo albüm
Melike Şahin'inilk solo albümü "Merhem", şubatta dinleyiciyle buluşacak. Albümden yayımlanacak ilk tekli "Uykumun Boynunu Bükme", 22 Ocak'ta tüm dijital platformlarda yayımlanacak. "Tu...
Tom Holland Örümcek Adam 3 setinde
Tom Holland, Örümcek Adam 3 (Spider Man 3) için giydiği ikonik kostümle filmin setinde görüntülendi. Holland, set hali objektiflere yansıyan tek ünlü değil. İşte ünlü oyuncuların set hall...
Godzilla vs. Kong'a erken gösterim
Warner Bros, Godzilla vs. Kong filminin beklenenden iki ay önce izleyiciyle buluşacağını açıkladı Salgın nedeniyle neredeyse tüm filmlerin vizyon tarihi ertelenirken, bu defa gösterim ...
SOSYAL MEDYA
MAGAZİN
Salma Hayek yıllara meydan okuyor
Dünyaca ünlü Meksikalı oyuncu Salma Hayek (54), sosyal medyada yayınladığı bikinili fotoğraflarıyla dikkat çekiyor. Yıllara meydan okuyan oyuncu Salma Hayek, kumsalda yoga yaparken çek...
TEKNOLOJİ
EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ
Uzmanı uyardı: Gıdada corona virüsü tehlikesi
Prof. Dr. Işıl Var, Çin'de bir fabrikada dondurmalardan alınan numunelerde corona virüsü tespit edilmesinin, Covid-19'un gıdalarda bir süre kalabildiğinin göstergesi olduğunu ve bu gıdalardan insana da bulaşabileceğini söyledi. Dondurulmuş gıdada virüs tahrip olmuyor.
Yorumlar
Bu haberde yorum bulunmamaktadir.