Kuyumculardan ortak tepki

Mersin Kuyumcular Odası Başkanı Hüseyin Karteper, birçok kişinin düğünlerde artık çeyrek altın yerine yarım gram ya da 100-200 lira taktığına dikkat çekerek, "Bugün bir çeyrek altın 730-740 lira civarında, yani bir asgari ücretin 3'te 1'i. Bunu takabilmek her babayiğidin harcı değil” dedi. Kuyumcu Ali Özdemir ise vatandaşın düğün yapması durumunda veya borcu varsa mecburen altın aldığını belirterek, “4-5 gramlık bir yüzük 2 bin lirayı geçti. Vatandaşın alım gücü kalmadı. Vatandaş artık takı takamıyor. Eskiden kadınların yüzde 90'ın da takı vardı. Şimdi çok azı takıyor. Düğünlerde artık çeyrek yerine gram ya da yarım gram altın takılıyor” diye konuştu.

Geçtiğimiz haftayı yükselişle kapatan altın fiyatları bu haftaya da tırmanışa devam ediyor. Serbest piyasada gram altın 450 lira seviyesinden, çeyrek altın ise 730 liradan işlem gördü. Mersin Kuyumcular Odası Başkanı Hüseyin Karteper ve kuyumcu esnafı altın piyasasını değerlendirdi. Altın piyasasının allak bullak olduğunu ifade eden Karteper, “Altının sürekli yükselmesi kuyumcuları müthiş derecede etkiliyor. Nasıl etkiler? İşsizlikten etkiliyor. Nişana düğüne, sünnete çeyrek götürenler artık 200 ya da 100 lira takıyor. Ya da yarım gram altın takıyor. Bu liraları yani çeyrekleri insanlar takamaz hale geldi. Bugün bir çeyrek altın 730-740 lira civarında yani bir asgari ücretin 3’te 1’i. Bunu takabilecek babayiğit az kaldı” diye konuştu.

“KENDİ ÇOCUĞUMUN DÜĞÜNÜNÜ ERTELEDİM”

Düğün sezonun açılmasına rağmen insanların pandemi nedeniyle istedikleri gibi düğünlerini yapamadığını anlatan Karteper, “Düğün sezonu açıldı ama altının gramı 450 liraya yaklaştı. İnsanlar istediği gibi düğün yapamıyor. Ben kendi çocuğumun düğününü erteledim. İsteğin kadar davetiye dağıtamıyorsun. Büyük bir dönüm arazi bulacaksın da 10 bin kişilik yere bin kişi davet edeceksin. Sıkıntı büyük. Esnafımızda sıkıntı var. Fiyatlar allak bullak” ifadelerini kullandı.

“PİYASA ALLAK BULLAK, ÖNÜMÜZÜ GÖREMİYORUZ”

Karteper altın fiyatlarının bundan sonra yükselip yükselmeyeceği yönündeki soruya da, “Daha önce altın 340 -350 lira iken 430 lirayı bulacağını söylemiştik. Şimdi 430’u buldu. Şimdi ben önümüzü göremiyorum. Ne desek boş. Kuyumcular olarak işlerimiz geçen yıla göre yüzde 50’nin çok daha aşağısına düştü. İşçilikleri düşürdüğümüz halde işlerimiz çok düştü. Piyasa allak bullak” cevabını verdi.

“ALTINA VERGİNİN ETKİSİNİ GÖRMEK İÇİN BİR YIL GEÇMESİ LAZIM”

Altın ve döviz alım satımında uygulanan vergi oranının binde 2’den yüzde 1’ye yükseltilmesinin kuyumcuları nasıl etkilediği yönündeki soruya ise Karteper, “Olumlu etkilediği bir şey yok. Bu daha deneme yayını gibi bir şey. Tam daha yansıması ortaya çıkmadı. Bunun yansımasının ortaya çıkması için bir en az bir senenin dolması lazım. Bunun için bir seneye ihtiyacımız var. Bazı arkadaşlar pandemi patlak verdi bana yaradı ben zengin oldum diyor. Ama demiyor ki insanlarımız ölüyor. Bakalım bir seneyi biraz geçsin vergi olayında son duruma bakmak lazım” dedi.

“SIKINTI ÇOK İŞ YOK”

Verginin şu an için kuyumcuları olumlu etkilemediğini belirten Karteper şöyle devam etti

“Sonunda ne çıkar onu Allah bilir. İnsanlar işçiliksiz ürün istiyor. Ama bunun bir maliyeti var. Gidiyorlar bankaya para yatırıyorlar vergiyi görünce ne yapacaklarını bilemiyorlar. Bende bunun için verginin olumlu ya da olumsuz yansımasını görmemiz için bir yılı doldurmasını beklememiz lazım diyorum. Hem banka hem yeni gelen vergilerin nasıl etkilediğini görmek için. İnsanlar kuyumculardan alışveriş yapıyorlar ondan sonra saklayacak yer arıyorlar. İşin Türkçesi bu. Bankaya koysa kasaya para ödeyecek. Bankadan alsa devlete vergi ödeyecek. Gerçi kuyumcudan aldığında da vergi ödüyor da. Faturasını almak kaydı ile. Durumlar biraz çelişkili. Sıkıntı çok, iş yok.”

ARTIK GRAM TAKILIYOR

Kuyumcu Ali Özdemir ise piyasa yüksek olduğu için vatandaşın alım gücünün kalmadığını ifade ederek, şöyle dedi:

“Vatandaş ancak zorunlu ihtiyaçlarını alabiliyor. Düğün yapacak ise veya borcu varsa mecburen altın alıyor.  Eskiden biz çok miktarda takı satardık. 4-5 gramlık bir yüzük 2 bin lirayı geçti. Vatandaşın alım gücü kalmadı. Vatandaş artık takı takamıyor. Eskiden kadınların yüzde 90’ında takı vardı. Şimdi çok azı takıyor. Düğünlerde artık çeyrek yerine gram ya da yarım gram altın takılıyor. İnsanlar geçmişte çeyrek takanların yerine zorunlu olarak çeyrek altın takar oldu.”

“ALTIN GÜVENLİ LİMAN OLARAK GÖRÜLÜYOR”

ABD ve Avrupa’daki kötü gidişatın altın fiyatlarının yükselmesine neden olduğunu anlatan Özdemir, bu konuda şunları söyledi:

“Avrupa’daki yüzde 16 daralma büyük bir daralmadır. ABD’deki yüzde 32 daralma tarihindeki rekordur. Bu daralma nedeniyle insanlar güvenli liman olarak altını görüyor. Dünyada tek karşılığı ölçülemeyen altındır. Her şeyin değeri altın ile ölçülür. Onun için dolar ve euroyu geçmişte güvence olarak görenler bugün onlardan vazgeçmek zorunda kaldı. Çünkü onların geleceği aydınlık değil. İnsanlar 3-5 kuruşunu güvenli liman olan altına yatırıyor. İnsanlar çok kar almak, çok riske girmek yerine az ve güvenli olan altına yöneliyor. Bu nedenle altın daha da yükselecektir.”

“İŞLERİMİZ HER GEÇEN YIL DÜŞÜYOR”

Kuyumcular olarak işlerinin geçen yıla, önceki yıla ve daha önceki yıllara göre çok düştüğünü anlatan Özdemir şunları söyledi:

“İşlerimiz her geçen yıl düşüyor. Kuyumcuların yüzde 50’si bu işten yakasını kurtaramıyor. Çünkü bu artıştan devlet vergi alıyor. Bu sadece kuyumculara mahsus bir durumdur. Bu kuyumcular için bir kambur. Devlet kuyumculardan yüzde 35 vergi alıyor. Artık takılardan elde edilen kar bitti. Bir çeyrek altında kazandığımız 5 ile 10 lira arasında. Düşüp yükseldiği zaman aldığımız fiyata yenisini koyamıyoruz. Şurada biz sürekli takip ettiğimiz ve sürekli bu işi yaptığımız halde görünmeyen çok zararımız oluyor.”

SÖZCÜ