Yukarı
314299

Hasan Ali Yücel ölümünün 75. yılında anılıyor

26 Şubat 2021 12:08

Cumhuriyet döneminin, seçkin bir eğitim, kültür ve siyaset adamı olarak kabul edilen Hasan Ali Yücel ölümünün 75. yılında anılıyor. Köy Enstitüleri'nin kurucusu olan Hasan Ali Yücel, aynı zamanda 8 yıl Milli Eğitim Bakanlığı yapmıştı.

Türk felsefe öğretmeni, eski millî eğitim bakanı ve Köy Enstitüleri’nin kurucusu olan Hasan Ali Yücel, Cumhuriyet tarihinin en uzun süreli Eğitim Bakanı olmuştur. Köy Enstitüleri, tamamen Türkiye'ye özgü bir eğitim ve aydınlanma projesi olarak Hasan Ali Yücel tarafından başarılı bir şekilde bizzat yönetilmişti.

HASAN ALİ YÜCEL KİMDİR?

Hasan Âli Yücel, 17 Aralık 1897 yılında İstanbul’da doğdu.

Baba tarafından posta nazırı Göreleli Hasan Ali Efendi’nin, anne tarafından ise Japon sularında batan Ertuğrul fırkateyni süvarisi deniz albay Ali Bey’in torunudur. Babası Ali Rıza Bey, annesi Neyyire Hanım’dır.

Eğitim yaşamını sırasıyla Mekteb-i Osmânî, Vefâ İdâdîsi, Cağaloğlu Darülmuallimin-i Âli’ye (yüksek öğretmen okulu) okullarında sürdürdü. İstanbul Üniversitesi edebiyat fakültesi felsefe bölümünü bitirdi ve 19 Aralık 1922’de öğretmenliğe başladı. 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin (Türk Dil Kurumu) kurulmasıyla Hasan Âli Yücel etimoloji kolu başkanlığına getirildi. 1935 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nden İzmir milletvekili olarak meclise girdi ve art arda dört dönem milletvekilliği yaptı.

FOTO: DEPOPHOTOS / Taksim’deki İnönü Gezisi (Gezi Parki) açıldı. Açılışı Bakan Hasan Ali Yücel ve İstanbul Valisi Lütfi Kırdar yaptı. (1 Haz 1942)

Giresun’un Görele ilçesinde adına “Hasan Âli Yücel Kültür Merkezi” kurulmuştur. İstanbul Üniversitesi’nin eğitim fakültesi de “Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi” adıyla kurulmuştur.

Bakanlık dönemi

28 Aralık 1938’de Hasan Âli Yücel, 2. Celal Bayar hükûmetinde millî eğitim bakanlığına getirildi. Üniversite reformu (Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi’nin kurulması, Yüksek Mühendis Okulu’nun İTÜ’ye dönüştürülmesi ve Ankara Tıp Fakültesi’nin kurulması), Köy Enstitüleri’nin kurulması, dünya klasiklerinin Türkçeye tercüme edilmesi ve ilk resmî ve telifli Türkçe ansiklopedi olan İnönü Ansiklopedisi’nin ön çalışmaları, hep onun bakanlığı döneminde gerçekleşmiştir.

Devlet Konservatuvarının kurulması (20 Mayıs 1940), Türkiye’nin UNESCO’ya girişi onun çabaları sonucunda olmuştur. Dört yıllık çabaları sonucunda 25 Haziran 1946’da Üniversiteler Yasası çıkartılır. “Bu yasayla, yükseköğretim kurumlarının Bakanlıkla olan “sıkı bağı” önemli ölçüde gevşetilmiş, mevcut kuruluşlar yapısal bir bütünlüğe kavuşturulmuş, böylece üniversiteye organik bir karakter kazandırılmıştır. Bu yasanın getirdiği bir başka sonuç da, “dışarıdan gerilim” yerine “içeriden denetim”in getirilmiş olmasıdır. Ankara Üniversitesi de bu yasanın sonucu olarak kurulmuştur.”

Oğlu şâir Can Yücel, babası için “Hayatta ben en çok babamı sevdim” başlıklı bir şiir yazmıştır.

Son yılları

5 Ağustos 1946’da 7 yıl 5 ay sürdürdüğü bakanlık görevinden istifa etti. İstifasından sonra gazetecilik görevine döndü. 26 Şubat 1961 tarihinde konuk olarak kaldığı Prof. Dr. Tevfik Sağlam’ın evinde öldü. 2 Mart 1961 tarihinde Cebeci Asrî Mezarlığı’nda toprağa verildi.

Hasan Âli Yücel, şair Can Yücel’in babasıdır.

SÖZCÜ



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

Sağlık durumuyla ilgili yeni açıklama

İstanbul Beykoz'daki evinde rahatsızlanarak Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne kaldırılan usta oyuncu Kadir İnanır'ın (74) sağlık durumuyla ilgili Başhekim Prof. Dr. Necdet Sağlam ...

Shakira yeni albümünü tanıtıyor

Futbolcu Gerard Pique ile ilişkisini sonlandıran Shakira'nın yeni albümü müzikseverlerle buluştu. Şu sıralar albümünü tanıtan şarkıcı, her fırsatta Pique'den bahsederek, ayrılığın kendisi...


İstanbul Film Festivali 43 yaşında

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen İstanbul Film Festivali, bu yıl 17-28 Nisan tarihleri arasında 43’üncü kez sinemaseverlerle buluşmaya hazırlanıyor. Ülkemizin en b...

12 bin şarkı incelendi: Sözler artık daha öfkeli

Avusturya'da yapılan yeni bir araştırma, şarkı sözlerinin son yıllarda daha öfkeli ve tekrarlı hale geldiğini ortaya koydu. Araştırma için son 40 yıldaki 12 bin şarkı incelendi.


Mardin’in el sanatları çocuklara emanet

Süryani Katolik Patrikhanesi olarak 1895’te yaptırılan ve 2000 yılında restore edilerek hizmete açılan Mardin Müzesi, “Tarihi eserlerin korunduğu ve sergilendiği yer” kimliğini aşarak, bi...

Foça'da Dünya Tiyatro Günü kutlandı

Tiyatro Eğitmeni Yönetmen Erdal Dinçer, oyun öncesinde iki geç öğrencisi ile sahneye gelerek salonu dolduran tiyatro severlere iyi seyirler diledi.


'Mucize Aynalar' filmi 5 Nisan'da vizyonda

Yönetmen Tolga Örnek'in 6 farklı Aziz Nesin öyküsünden uyarladığı 'Mucize Aynalar' adlı sinema filmi, 5 Nisan'da seyirciyle buluşacak. Komedi türündeki 'Mucize Aynalar' filmin oyuncu kadr...

Toplumcu yerel yönetimler ve kooperatifler belgeseli: Başka Bir Dünya

“Başka Bir Dünya” belgeseli, toplumcu belediyecilik deneyimlerini ve kooperatifçilik çalışmalarını inceliyor. Bu faaliyetlerin geçmişten günümüze yerelde yarattığı umudu, heyecanı ve başa...


Jean Michel Jarre, İstanbul'a geliyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle düzenlenen İstanbul Dijital Sanat Festivali, 2-5 Mayıs'ta AKM'de gerçekleştirilecek.  Müziğe kattığı yeniliklerle dünya çapında tanınan ödüllü sanatç...

SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

Güven Hokna'dan açıklama: 'Tuvalet temizledim'

Efsane dizi Yaprak Dökümü'nde hayat verdiği Hayriye karakteriyle hafızalara kazınan oyuncu Güven Hokna katıldığı bir programda hayatıyla ilgili bilinmeyenleri anlattı. Hokna, çektiği bir ...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

Diyet gıdası krizi: Can kaybı artıyor

Kobayashi Pharmaceutical Co. firmasından yapılan açıklamaya göre, kırmızı pirinç mayası içeren "beni-koji" tüketen bir kişi daha yaşamını yitirdi. Böylelikle şimdiye kadar takviye diyet gıdası "beni-koji" ile bağlantılı ölenlerin sayısı 5'e yükseldi. Ölenlerin cinsiyeti ve yaşı açıklanmadı. 

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR