Kaşıkçı cinayeti Biden’ı zorluyor

Suudi Veliaht Prensi Selman’ın korkunç cinayetin baş sorumlusu olduğu Amerikan istihbaratınca açıklandı ancak direkt yaptırım kararı alınmadı. Amerikan kamuoyu ikiye bölündü.

ABD'nin çiçeği burnunda başkanı Joe Biden belki de ilk ciddi sınavını Cemal Kaşıkçı cinayeti dosyasında veriyor. Sürecin başını hatırlatıp hafızaları tazeleyelim… Riyad yönetimine karşı yazılar kaleme alan muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı, 2018 yılının ekim ayında İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'na gitti. Evlilik işlemlerinde kullanmak üzere belge almak için binaya giren Kaşıkçıbir daha dışarı çıkamadı.

GEREKEN YAPILACAK' SÖZÜ

Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan yönetiminin düzenlediği suikaste kurban gittiği anlaşıldı, sekiz kişi Suudi Arabistan'da Kaşıkçı cinayetine iştirak etmekten mahkum edilerek 7 ila 20 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. Olay ABD'de ses getirdi. Trump döneminde, korkunç cinayete karşı sözlü tepkiler gelirken hiçbir yaptırım kararı çıkmadı. Seçim boyunca kendisine sorulan sorular karşısında ise Biden, iktidara geldiklerinde gereğini yapacağını söyledi.

‘2017'DEN BERİ KONTROLDE'

Ve son gelişmeler… ABD Ulusal İstihbarat dairesi, Kaşıkçı cinayetinin arkasında Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın bulunduğunu ortaya koyan dört sayfalık raporu kamuoyuyla paylaştı. Dünyanın merakla beklediği raporda, Selman'ın Kaşıkçı'nın öldürülmesini onayladığı vurgulandı; “2017 yılından bu yana Veliaht Prens, ülkenin güvenlik ve istihbarat örgütleri üzerinde mutlak kontrole sahip. Bu da Suudi yetkililerin, prensin izni olmadan bu nitelikte bir operasyonu gerçekleştirme ihtimalini oldukça düşük hale getiriyor” ifadelerine yer verildi.

76 SUUDİ'YE ‘KAŞIKÇI YASAĞI'

DIŞİŞLERİ Bakanı Antony Blinken, 76 Suudi Arabistan vatandaşına yönelik, ‘Kaşıkçı Yasağı' olarak nitelendirdiği yaptırım kararı alındığını açıkladı. Amerika daha da ileri gitti. Yemen'deki Amerikan desteğinin bittiği duyuruldu. Herkes merakla ‘Peki Prens?' diye sorarken beklentiler sonuçsuz kaldı. Amerika, Suudi Prens Selman'a yaptırım kararı almadı.

Joe Biden

BİDEN: TRUMP YAYINLAMADI

JOE Biden, “Kral'la konuştum ve ona açıkça kuralların değiştiğini söyledim. Onları, insan hakları ihlallerinden sorumlu tutacağız. Kaşıkçı raporu orada duruyordu; önceki yönetim bunu yayınlamamıştı bile. Göreve geldiğimde raporu buldum, aldım, okudum ve yayınladık. Olanlar gerçekten çok korkunç” dedi.

Nancy Pelosi

PELOSİ'DEN NET TAVIR

TEMSİLCİLER Meclisi Başkanı Demokrat Partili Nancy Pelosi, Suudi Arabistan'la ilişkilerin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. İstihbarat raporunun Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın emriyle cinayetin işlendiğini doğruladığını belirten Pelosi, “Kaşıkçı cinayeti, hukukun üstünlüğü ve en temel insan hakları anlayışına karşı bir hakarettir” tanımlamasını yaptı.

Muhammed bin Selman

DİKTATÖR VURGUSU

AMERİKAN medyasında, 85 yaşına dayanan babasının yerine geçmeye hazırlanan Prens Selman'a yönelik “Neden diktatör ile ittifak yapıyoruz?” soruları sorulmaya başlandı. ‘Düşmanımın düşmanı dostumdur' siyasetini devam ettirmeye kararlı görünen ABD için ‘İran'a karşı Suudi ve Sünni kozlarını kaybetmek istemiyor' yorumları yapılıyor.

‘İŞLEM HAKKIMIZ SAKLI'

BEYAZ Saray sözcüsü Jen Psaki, CNN'den Dana Bash'e verdiği röportajda Veliaht Prens'e karşı tavırlarının nedenini ‘Diplomasi' sözüyle açıkladı. Psaki, “Bu, karmaşık küresel angajmana benziyor. Onları, küresel sahnede ve doğrudan eylemlerle sorumlu tutacağımız konusunda net olduk” dedi; “İstediğimiz zaman ve şekilde işlem yapma hakkımızı saklı tutuyoruz. Suudi Arabistan'a karşı alınan önlemler, milli güvenlik ekibimiz tarafından bunun bir daha olmasını engelleyecek etkiye sahip olacak şekilde belirlendi. Ayrıca diplomatik kanallar aracılığıyla, bunun kesinlikle bir daha asla tekrarlanmayacağını, ilişkimizin geçmişten farklı olacağını çok açık ve samimi bir şekilde ifade ettik” diye ekledi.

Cengiz: ABD sert bir tavır almalı

CEMAL Kaşıkçı'nın nişanlısı Hatice Cengiz, ABD'nin kararı karşısında yıkıldığını söyledi. Cengiz, “Veliaht prens cezalandı­rılmazsa, ana suçlunun hepimizi tehlikeye atacak ve insanlığımız üzerinde bir leke oluşturacak bir cinayetle sıyrılabileceğinin sinya­lini verecektir. ABD daha sert bir tavır almalı. Biden yönetiminden başlayarak, tüm dünya liderleri­nin, katil olarak suçu kanıtlanmış bir kişiyle el sıkışmaya hazır olup olmadıklarını kendilerine sorma­ları hayati önem taşıyor” dedi.

BM de tepkili

BM Acil İnfaz Özel Raportörü Agnes Callamard, ABD tarafından gizliliği kaldırılan ayrıntıların hayal kırıklığı yarattığını söyledi. Kaşıkçı cinayetiyle ilgili soruşturmayı yürüten raportör Callamard, “Benim görüşüme göre birinin kusurlu olduğunu kabul edip sonra ‘Ama biz hiçbir şey yapmayacağız, lütfen hiçbir şey söylememişiz gibi devam edin' demek son derece sorunludur” açıklamasını yaptı.

ABD basını ne diyor?

‘Prens cezalandırılmalı'

Washington Post gazetesinin köşe yazarı Fred Ryan, Biden'ı açıkça eleştiren isimlerin başında geldi. Ryan, Veliaht Prens Muhammed Bin Selman'ın, Kaşıkçı'nın öldürülmesini onayladığı tespitiyle birlikte cezalandırılması gerektiği çağrısında bulundu.

‘Yeni ayarlamalar sağlar'

ABD'nin ünlü politik haberler sitesi Politico'da Prens'e yaptırım yapılmamasının koz olarak kullanılıp ülke çıkarları çerçevesinde Suudi Arabistan ile ilişkilerde yeni ayarlamalar sağlanacağı değerlendirmesi yapıldı.

‘Bedeli çok yüksek olur'

The New York Times'ta, “Başkan Biden için Veliaht Prens'in doğrudan cezalandırmanın bedeli çok yüksek olacak. Bu yüzden Amerikan çıkarları için prens cezalandırılamayacak kadar önemli” yazıldı. SÖZCÜ