Bilim insanları itiraf etti: “Huanan gıda pazarı hastalık riski taşıyordu”

Avustralyalı bir bilim insanı, Çinli sağlık yetkililerinin Wuhan'ın Huanan Deniz Ürünleri Pazarı'nın Covid salgını başlamadan yıllar önce bir hastalık riski olduğunu bildiğini iddia etti.

Corona virüsü salgının ortaya nasıl çıktığı ile ilgili kesin bilgilere ulaşılamasa da pek çok tahminde bulunuluyor. Bu tahminlerden en kuvvetlisi ve bilim insanlarının da üzerinde durduğu olasılık ise Wuhan'daki Huanan pazarı…

Sidney Üniversitesi’nde virolog olarak görev alan Profesör Eddie Holmes, 2014’te halk sağlığından sorumlu yetkililer tarafından şehirdeki pazarda gezdirildiğini anlattı.

Avustralyalı bilim insanı Profesör Holmes daha önce ziyaret ettiği pazarın salgın riski taşıdığının bilindiğini söyledi. The Telegraph’a konuşan Holmes, şu sözlere yer verdi: “Bu pazarlardan birkaçına gittim oldukça büyüklerdi. Bana bir hastalık inkübatörü gibi hissettirdi; tam da herhangi bir hastalığın ortaya çıkmasını bekleyeceğiniz türden bir yer.”

HAYVAN SATIŞLARINI DURDURUN

Dünya Sağlık Örgütü geçen hafta, hayvanlardan insanlara daha fazla hastalığın geçmesini önlemek amacıyla, pazarlarda yaşayan yabani memelilerin satışlarının küresel olarak yasaklanması için çağrıda bulundu.

Bilim insanlarının öne çıkardığı en kuvvetli teorilerinden biri de corona virüsünün yarasalara geçmeden önce, insanlar tarafından ele geçirilen pangolin gibi büyük bir hayvanın pazara götürülmesi sonucu ortaya çıkmasıyla yayıldığı yönünde.

Wuhan’daki gıda pazarı, insanların normal bir pazarda olduğu gibi yiyecek ve içecek alabileceği bir pazar. Bu tip pazarlarda, yakalanmış ve ardından satıcılar tarafından kafeslenmiş canlı vahşi hayvanlar da satılıyor. Huanan pazarında yılanlar, kunduzlar ve kirpiler de dahil olmak üzere alışılmadık ve hatta nadir hayvanların satılabildiği bir bölüm de vardı. Hatta geçen yıl ocak ayında pazarın dışında bir semenderin yakalanışına ait fotoğraflar paylaşılmıştı.

NASIL YAYILDIĞI HALA BELİRSİZ

2002'de dünyanın boğuştuğu hastalıklar arasına giren SARS da Çin’de ortaya çıkmıştı ve hayvanlardan insanlara da bulaşıyordu. Bu salgın çok daha iyi bir şekilde kontrol altına alınmıştı; çünkü virüs o kadar hızlı yayılmadı ve insanlar daha belirgin semptomlara sahipti.

Corona virüsünün Huanan gıda pazarıyla bağlantılı olduğu ise salgınının başlangıcında, enfekte olan ilk 168 kişiden yaklaşık üçte birinin yakın zamanda pazarda bulunduğunun fark edilmesiyle ortaya çıktı.

Ancak virüsün nasıl yayıldığı hâlâ belirsizliğini koruyor. Pazarda bulunan biri canlı hayvanlardan biriyle temas ettiği için mi yoksa halihazırda enfekte olmuş birinin pazara gelmesiyle mi virüs yayılmaya başladı bilinmiyor.

Sağlık uzmanları, vahşi hayvanlarla yakın temasta bulunan insanların yeni salgınları tetiklemede yüksek risk faktörü olduğunu ve bunun da dünya çapında insan sağlığına yönelik en büyük tehditlerden biri olduğunu belirtiyorlar. Afrika’da ebola, maymunlardan insanlara; Orta Doğu’daki MERS virüsü ise develerden insanlara bulaşmıştı.

KARARINDAN DÖNDÜ

Dünya Sağlık Örgütü, corona virüsü salgını gibi bir şeyin tekrar olmasını önlemek amacıyla vahşi hayvanları piyasaya sürmenin yasaklanması çağrısında bulundu.

DSÖ daha önce, pazarların gıda tedarikinin güvenilir olması karşılığında açık kalabileceğini, ancak koşulların iyileştirilmesi gerektiğini belirtiyordu. Ancak geçen hafta fikrini değiştirdi.

Küresel sağlık otoritesi şunları söyledi: “Önlem olarak yakalanan canlı yabani memelilerin gıda pazarlarında satışları acilen askıya alınmalı. Özellikle vahşi hayvanlar, insanlarda ortaya çıkan tüm bulaşıcı hastalıkların %70’inden fazlasının kaynağı ve bunların çoğunun nedeni yeni virüsler. Canlı hayvanların tutulduğu, kesildiği geleneksel pazarlar, hem işçilere hem de müşteriler için özel bir risk oluşturuyor.”

Pazarın yanı sıra yetkililer, virüsün şehrin prestijli bir laboratuvarı olan Wuhan Viroloji Enstitüsü’nden de yayılmış olabileceği iddiasını henüz reddetmiş değil. SÖZCÜ