Almanya’dan Türkiye’ye çöp hikayesi: Türkiye’de teşvik, Almanya’da soruşturma!

CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, Türkiye’ye ithal edilen Alman çöpünün ‘yolculuğunu’ anlattı.

Almanya’dan Türkiye’ye binlerce ton çöp gönderildiği ancak şirketin ithal ettiği atıkları teslim almadığı ortaya çıktı.

2B Plast adlı şirketin, Almanya’dan ithal ettiği 400 konteyner atığı Türkiye’ye ulaşmasına rağmen almadığı, şirketin sertifikasının iptal edildiği ve atıkların Almanya’ya geri gönderileceği konuşuluyor.

Almanya’nın en büyük plastik geri dönüşümü şirketlerinden birinin de bu olaydan etkilendiği ve şirketin Türkiye’ye ihraç ettiği tonlarca atığın geçici olarak Türkiye’de depolandığı ifade edilirken; 2B Plast şirketinin yasallığının ve sertifikalarının sorgulandığı hatta Almanya Çevre Bakanlığı başta olmak üzere ilgili bazı bakanlıkların ve savcılığın da konuya dahil olduğu belirtiliyor.

Türkiye’de konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapılmazken; Çevre Komisyonu CHP Sözcüsü İzmir Milletvekili Murat Bakan konuyu Meclis gündemine taşıdı.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş’a, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’a sorular yönelten CHP’li Murat Bakan şirketle ilgili bazı bilgiler de aktardı. CHP’li Bakan’ın şirket ile ilgili aktardığı bilgilere göre:

Şirketin adresi sık sık değiştirilmiş

2B Plast Geridönüşüm Sanayi İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi Şubat 2018’de Kocaeli’nde kuruldu. Mart 2019’da Sakarya’ya taşındı, Haziran 2019’da Düzce’ye şube açıldı, Ağustos 2019’da şirketin sahibi değişti. Şirket, yerleşim yeri Almanya olan Erol Akarslan’a devredildi. Ekim 2019’da şirketin merkezi Düzce’ye taşındı. Temmuz 2020’de Kocaeli’ne ve Ağustos 2020’de tekrar Sakarya’ya şube açıldı. En son Aralık 2020’de merkez yeniden Sakarya’ya taşındı. Şahıs, Ağustos 2019’da 2B Plast şirketini devralmasıyla birlikte Almanya’da da bir Alman ortalıklı geridönüşüm şirketi kurdu.

Kocaeli’nde 5 bin 700 metrekarelik depo kiralamışlar

2B Plast şirketinin, 15 Eylül 2020’de Kocaeli’nin Kartepe ilçesine bağlı Uzuntarla Mahallesi’nde 5 bin 700 metrekarelik depo, ofis ve açık depolama alanını 5 yıllığına kiraladığı biliniyor.

Yatırım Teşviki: KDV istisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti, Faiz Desteği, Vergi indirimi…

Yatırım teşviki kapsamında 2019 yılının başında; “komple yeni yatırım”  ve “bölgesel-öncelikli yatırım” sınıfında değerlendirilen 2B Plast Geridönüşüm Sanayi İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi için, “KDV İstisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti, Faiz Desteği, Vergi İndirimi yüzde 80, YKO yüzde 40, Sigorta Primi İşveren Hissesi 7 Yıl” şeklinde destek öngörüldü. Kapasitesiyle ilgili “Yeniden değerlendirilmiş metal olmayan atık ve hurdalar-plastik granül 12000 TON/YIL” değerlendirmesi yapıldı.

‘Dünyanın çöpünü ülkemize topluyoruz üstüne de dolandırılıyoruz’

Hem Ticaret Bakanı’na hem Çevre Bakanı’na “Karışık plastik atık ithalatının tamamen yasaklanması, plastik atık ithalatı kotasının düşürülmesi gibi alınan bazı tedbirlere rağmen, Avrupa’nın en büyük plastik çöplüğü olmaya devam etmemizi nasıl açıklıyorsunuz?” diye soran CHP’li Bakan, ilgili Bakanlıkların 2B Plast şirketi hakkındaki tüm iddialara dair açıklama yapmalarını istedi ve ekledi: “Kendi ülkemizde çöp dağlarını dönüştüremezken dünyanın çöpünü ülkemize topluyoruz bir de üstüne dolandırılıyoruz. Bu alanda ciddi bir denetimsizlik var. Plastik atık ithalatı hiçbir aşamada yeterince denetlenmiyor. Acilen denetimleri sıkılaştırmak, yaptırımları uygulamak ve şeffaflığı sağlayarak organize suçların önüne geçmek zorundasınız. En önemlisi ve önceliklisi ise plastik başta olmak üzere artık atık ithalatını yasaklamak zorundasınız!”

Hangi tarihlerde kaç denetim yapıldı?

CHP’li Bakan, Çevre ve Şehircilik Bakanı’na, 2B Plast şirketine ait tesislere yönelik hangi tarihlerde kaç tane denetim yapıldığını, bu büyük skandalın sorumlularının kimler olduğunu, haklarında hangi işlemler yapıldığını, bugüne kadar 2B Plast şirketine ait geri dönüşüm tesislerine yönelik yapılan denetimlerde neler tespit edilip raporlandığını ve mevzuata aykırılık kapsamında hangi yaptırımlar uygulandığını sordu.

2B Plast dışında ‘hayalet şirket’ var mı?

Ticaret Bakanı’na 2B Plast şirketiyle ilgili inceleme, denetim ve soruşturma sürecinin işletilip işletilmediğini sorarak işletiliyorsa detaylarının, işletilmiyorsa sebebinin açıklanmasını istedi. Ayrıca, INTERPOL’ün “Küresel Plastik Atık Pazarı’nda Ortaya Çıkan Yasadışı Eğilimler” raporunu da hatırlatan CHP’li Bakan, “Hem INTERPOL’ün uyarıları hem yaşanan bu skandal dikkate alınarak; atık ithalatı yapan geri kazanım şirketleri ile ilgili bir araştırma yapılmış mıdır? Yapıldıysa sonuçları nelerdir? 2B Plast şirketi dışında ‘hayalet şirket’ var mıdır? Bugüne kadar herhangi araştırma yapılmadıysa ne zaman kapsamlı bir araştırma, inceleme başlatılacaktır?” sorularını da yöneltti.

Hangi şartlarda hangi kriterlere göre teşvik verildi?

“Komple yeni yatırım” cinsinde ve “bölgesel-öncelikli yatırım” sınıfında değerlendirilip; yatırım teşviki kapsamında 2019 yılının başında “KDV İstisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti, Faiz Desteği, Vergi İndirimi yüzde 80, YKO yüzde 40, Sigorta Primi İşveren Hissesi 7 Yıl” şeklinde destek öngörüldüğünü hatırlatan CHP’li Bakan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı’na 2B Plast Geridönüşüm Sanayi İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’ne hangi teşviklerin verildiğini, desteklerin şartlarda, hangi kriterlere göre verildiğini, sonrasında hangi denetimlerin yapıldığını ve denetimlerde hangi tespitlerin elde edildiğini sordu.