Otomobilde zam bilmecesi: TÜİK yüzde 6, sektör yüzde 31 diyor

Enflasyon sepetindeki gıda fiyatlarından dolayı TÜİK'e yapılan eleştiriler bu kez otomobil fiyatları için gündemde. Kasımda sıfır araçlara yüzde 31 zam gelirken, TÜİK'e göre kasımda aylık araç zammı yüzde 6-12 ile sınırlı kaldı. Toyota Sonkar Müdürü Aykan Ceylan, yüksek ÖTV'nin etkisiyle yılın ilk 11 ayında otomobil zamlarının yüzde 50'yi aştığına dikkat çekerek, Türkiye'de ucuz otomobil bulmanın daha da zorlaşacağına işaret etti.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün açıkladığı enflasyon rakamları, otomobil fiyatlarına gelen aylık zamlardaki çelişkiyi ortaya koydu.

Sektör temsilcilerine göre, sıfır otomobile sadece son bir ayda 31 zam gelirken, TÜİK verilerine göre 2021 Ekim’den Kasım’a geçen bir aylık süreçte bu zam oranı benzinli araçlarda yüzde 6.3, dizel araçlarda ise yüzde 12 ile sınırlı kaldı.

Sozcu.com.tr’ye konuşan Toyota Sonkar Genel Müdürü Aykan Ceylan, kasımda araçlara aylık yüzde 9 kur zammı geldiğini ancak bu zammın ÖTV baremleri nedeniyle tüketiciye yüzde 31 olarak yansıdığını ifade etti.

Ceylan, “Vergiden arındırılmış, çıplak kur zammına bakıldığında yüzde 9 ile TÜİK’in açıkladığıyla benzer bir oran söz konusu. Ancak önemli olan vatandaşın ne kadar hissettiği… 2021’in ilk 11 ayında otomobillere yaklaşık yüzde 34 zam geldi ancak yüksek vergilerden dolayı tüketicinin hissettiği zam yüzde 50’yi aştı” diye konuştu.

‘FİYATLAMA YAPMAKTA ZORLANIYORUZ’

2021 Ekim ayı ortalarında otomotiv sektöründeki genel beklenti, kasımda sıfır araçlara en az yüzde 5’lik kur zammı gelmesi yönündeydi.

Ekim ayına kadar toplamda yüzde 10’luk zamma yol açan çip krizinin ise 2022 sonuna kadar toplam yüzde 35’lik zam yaratması bekleniyordu.

Ancak kasım ayında Türk lirasında görülen yeni tarihi değer kayıpları, sektördeki zam baskısını artırdı.

Sozcu.com.tr’ye konuşan Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Hakan Tiftik, araç fiyatlarının Euro/TL kuru ile belirlendiğini anımsatarak, fiyatların aracın geldiği dönemdeki mevcut kur üzerinden güncellendiğinin altını çizerek, bu dönemde fiyatlama yapmanın çok zor olduğunu ifade etti.

Toyota Sonkar Genel Müdürü Aykan Ceylan ise, sürekli değişen döviz kuruna ayak uydurmanın zorluğuna işaret ederek “Müşterilerimize kasım ayındaki fiyat listemizin aralıkta da geçerli olacağını söyledik ama bir yandan da sürekli ‘fiyat değişikliği olabilir’ diye uyarıyoruz. Anlık fiyat vermeye başladık artık” diye konuştu.

UCUZ OTOMOBİL HAYALDE KALDI

Ceylan’ın aktardığına göre, sektör yalnızca kur zammı ile değil, çip krizi, ham madde krizi, lojistik krizi, konteyner krizi gibi aynı anda birçok kriz ile mücadele etmeye çalışıyor. Maliyetleri artıran bu unsurların yanına bir de yurt içindeki yüksek ÖTV oranları da eklenince vatandaşın maruz kaldığı araç zammı oranı daha da büyüyor.

Aralık ayında da otomobile yeni zamlar geleceğine işaret eden Ceylan, bu zammın önceki aylara kıyasla daha düşük olacağı öngörüsünde bulundu.

Ceylan, bunun nedenini şöyle anlattı:

“Aralık itibarıyla artık daha az zam bekliyorum. Çünkü yüzde 80’lik dilime girmeyen otomobil neredeyse kalmadı. Bundan sonra ÖTV baremini aşacak bir durum olmadığı için ancak o ayki kur zamları fiyatlara yansıyacaktır.

Ancak mesela, ÖTV’de yüzde 45’lik bir dilim var. 92 bin TL… Bir araç bu fiyatın altında bayiye girerse, yüzde 45’lik dilime giriyor. Bu ne demek biliyor musunuz, bir otomobilin 6 bin Euro maliyetinin olması demek. Bu da bugün mümkün değil. Böyle bir araç kalmadı.

Bir diğeri, yüzde 50’lik ÖTV dilimi… Bu dilime girmesi için de aracın 110 bin lirayı aşmaması lazım. Ondan sonrası da yüzde 80’lik dilime giriyor. Dolayısıyla artık Türkiye’de ucuz otomobil bulmak mümkün değil, olmayacak.”

AKARYAKIT ZAMLARI YAPILAN KİLOMETREYİ DÜŞÜRDÜ

Öte yandan, kurdaki rekor artışlardan dolayı akaryakıt fiyatlarına ardı ardına gelen zamlar vatandaşın cebini yakmaya devam ederken, bu ürünler TÜİK’in 2021 Kasım enflasyonunda da zam şampiyonları olarak yerini aldı.

Buna göre,  LPG fiyatları önceki aya göre yüzde 19,55 oranında artarken motorin fiyatları yüzde 10,13 oranında, benzin fiyatları da yüzde 8,13 oranında artış gösterdi.

Aykan Ceylan, artan akaryakıt fiyatlarından dolayı insanların otomobille yapılan kilometrelerin çok düştüğünü söyledi.

“İnsanlar bir yılda 15 bin kilometre yaparken, bu sayı son iki yılda 8 bin kilometreye düştü” diyen Ceylan, “Gözlemlerimize göre, insanların neredeyse yüzde 45’i otomobilini kullanmıyor” diye konuştu.

‘AL-SAT İLE ANLIK KAZANÇ SAĞLAMAYA ÇALIŞIYORLAR’

Zamlanan araç fiyatlarına rağmen talebin iyi gittiğini, bunun nedeninin de ‘yeni zam korkusu’ olduğunu vurgulayan Ceylan, şöyle devam etti:

“Talep iyi çünkü ‘fiyatlar daha da artacak, şimdi almazsam daha da alamam’ korkusu çok baskın. Bir başka grup da ‘hazır ikinci el fiyatları yüksekken satıp, sıfır alayım’ diye düşünüyor. Talebi oluşturan üçüncü grup ise mevcut döviz kuruna göre kredi faizlerini makul bulup, araç satın almaya çalışanlar… Bunlar arasında memurundan esnafına kadar birçok insan var. Araba alıp satarak anlık para kazanmaya gidiyorlar.” SÖZCÜ