Süleyman Soylu ‘serbest’ demişti, Avrupa ülkelerinin esrarla imtihanı…

Türkiye'de geçen yıl 64 ton esrar, 75 milyon kök kenevir ele geçirildi. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu "Haftada 5 bin uyuşturucu satıcısını gözaltına alıyoruz" dedi. Soylu'nun konuşması sırasında Avrupa'da uyuşturucunun serbest olduğunu vurgulaması dikkati çekti. Peki Avrupa'da durum ne? İşte esrar kullanımına izin veren, yasaklayan, reform çalışmaları yapan ülkeler...

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, ülke genelinde düzenlenen kökünü kurutma operasyonları sonrası dün sabah saatlerinde dikkat çeken bir açıklama yaptı.

Haftada ortalama 5 bin uyuşturucu satıcısını veya imalatçısını gözaltına aldıklarını belirten Bakan Soylu, “Avrupa’da uyuşturucu serbest, kullanımı da serbest, şırıngası da serbest” dedi.

Esrar tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de en çok kullanılan ve en çok yakalanan uyuşturucu madde türü…

Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nın raporuna göre 2021 yılında Türkiye’de 75 milyon 702 bin 155 adet kök kenevir ile 64 ton 125 kilo esrar ve skunk yakalandı. 88 bin 988 kişi hakkında işlem yapıldı.

Türk Ceza Kanuna göre kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi 2 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılıyor.

Savcılar genellikle (maddenin miktarına da göz önüne alarak) kişi uyuşturucu bulundurma suçunu ilk kez işlediyse kamu davasını açılmasını 5 yıl süreyle erteliyor.

Avrupa’da ise çok sayıda ülkede kişisel kullanım için az miktarda esrar bulundurmak suç olmaktan çıkarıldı, tıbbi esrar satışı ise legal.

İşte Avrupa ülkelerindeki uygulamalar:

20 GRAM SINIRI GETİRİLDİ

Almanya: Almanya’da 2016 yılından beri eczanelerde, kanser ve benzeri hastalıkların ağır tedavileri sonrası kullanılan “tıbbi esrar”ın satışına izin veriliyor. Ülkede geçen yıl iktidara gelen, Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’den oluşan merkez sol koalisyonun hazırladığı reforma göre lisanslı mağazalar ve eczanelerde esrar satışına izin verilecek.

Almanya’da Brandenburg Kapısı önünde düzenlenen Dünya Kenevir Günü etkinliğine katılanlar “Suç değil” pankartı taşıdılar.

Yetişkinlerin 20 grama kadar esrar satın alması ve bulundurması suç olmaktan çıkacak. Evde en fazla iki kenevir bitkisi yetiştirmek legal olacak ancak tüketimi teşvik eden reklamlar yasaklanacak. Federal Sağlık Bakanı Karl Lauterbach, reformla ilgili olarak hedefin, üretim, satış ve kullanımı kontrol altına almak ve denetlemek olduğunu söyledi.

570 KAFEDE ESRAR SATILIYOR

Hollanda: Hollanda kanunları ağır uyuşturucu maddeler ile esrar arasında ayrım yapıyor. Ülkede fiilen yaşayan kişilerin esrar kafelerinde hafif uyuşturucu madde satın almalarına izin veriliyor. Tek seferde en fazla 5 gr satış yapılıyor ve bir kafede 500 gramdan fazla esrar bulundurmaya izin verilmiyor. 150’si ülke Amsterdam’da olmak üzere toplamda 570 kafede esrar satılıyor.

SATIŞ SERBEST, EKİM YASAK

İtalya: 1 Ocak 2020’den beri 0.5 THC içeren esrarın satışı tütün ve tütün mamulleri dükkanlarında serbest. Anayasa Mahkemesi geçen yıl şubat ayında kenevir ekiminin suç olmaktan çıkarılması ve esrarla ilgili suçlarda cezaları hafifletmeyi amaçlayan referandum talebini kabul etmedi. Kişisel kullanım için esrar bulundurmak büyük ölçüde suç olmaktan çıkarıldı.

KAMUSAL ALANDA İÇMEYE İZİN YOK

Malta: 2021 yılında alınan kararla 18 yaş ve üstü kişiler için yedi gram kadar esrar bulundurmak serbest. Yetişkinlerin kendi evlerinde en fazla dört adet kenevir yetiştirmesine izin veriliyor. Evde yetiştirilen esrar 50 grama kadar saklanabiliyor. Esrarın kamusal alanda ve çocukların önünde içilmesi ise yasak.

PİLOT UYGULAMA BAŞLADI

İsviçre: Yasal esrar satışı 15 Eylül 2022 günü Basel şehrindeki dokuz eczanede başladı. “Weed Care” adlı pilot uygulamayla seçilen 370 kişi 30 ay boyunca bu eczanelerden esrar satın alabilecek. Gramı 8-12 İsviçre Frangı arasında satılan esrardan alanlar kendilerine yönetilen anket sorularını da yanıtlamak zorunda.

400’TEN FAZLA ESRAR KULÜBÜ VAR

İspanya: Esrar satmak, ithal etmek ve kamuya açık yerlerde kullanmak yasa dışı. Gözden uzak olması şartıyla kişisel kullanım için yetiştirmek ve özel alanlarda içmek ise serbest. Barcelona’da çoğu turistik yerlere yakın olan 400’den fazla esrar kulübü var.

SUÇ DEĞİL HASTALIK

Portekiz: Uyuşturucu kullanımının suç olarak değil tedavi gerektiren bir hastalık olarak görüldüğü Portekiz’de 2001'de yürürlüğe giren bir yasayla uyuşturucu kullanımı hapisle sonuçlanacak bir suç niteliğinden kaldırıldı.

Portekiz’in Cantanhede kentindeki bulunan ‘legal’ kenevir serası.

OKUL ÇEVRESİNDE YAKALANDIYSA…

Belçika: 18 yaşından büyüklerin üç grama kadar esrar bulundurması suç olmaktan çıkarıldı ve “düşük kovuşturma” sınıfına sokuldu. Bu kişilere 120-200 Euro para cezası veriliyor. Eğer bir kişi 3 gramdan fazla bulundurduysa, kamu düzenini bozduysa ve bir okul çevresinde yakalandıysa alacağı ceza 12 ay hapis ve 800 bin Euro para cezasına kadar yükselebiliyor.

YASA DEĞİŞTİ PARA CEZASI GELDİ

Fransa: Esrar bulundurmak yasa dışı ancak 2020 yılında değişen yasa sonrası 200 Euro para cezası uygulanıyor. Kullanırken yakalananlara daha yüksek para cezası ve 1 yıla kadar hapis veriliyor.

Yunanistan: Yunan yasalarına göre kişisel kullanım için esrar bulundurmaktan tutuklanan herkes 10 gün ila 5 aya kadar hapis ya da para cezasına çarptırılıyor. Eğer kişi ilk kez bu suçu işliyorsa danışmanlık programına gönderiliyor.

Polonya: Savcıların küçük miktarlarda kişisel uyuşturucu bulundurma suçlamalarını reddetme yetkisi olsa da yakalanan bir kişinin 3 yıla kadar hapis cezası alması mümkün. Büyük miktarda esrarla yakalananlar ya da satıcı olduğuna kanaat getirilenleri 6 aydan 12 yıla kadar hapis cezası bekliyor…

“UYUŞTURUCU KAÇAKÇISI” SAYILMAK İÇİN…

Danimarka: Danimarka’da “uyuşturucu kaçakçısı” sayılmak için en az 10 kilo esrarla yakalanmak gerekiyor. Bu suçun da cezası 10-16 yıl arasında hapis. Kişisel kullanım için az miktarda esrarla yakalananlara “uyarı” ya da 70 Euro para cezası veriliyor. Esrar etkisi altında araç kullanırken yakalananların ehliyetleri iptal ediliyor.

Avusturya: THC oranı 0.3’ten yüksek olmamak şartıyla kenevir yetiştirmenin serbest olduğu Avusturya’da 2016 yılında küçük miktarlarda esrar bulundurmak suç olmaktan çıkarıldı. 20 gramdan fazla esrarla yakalananlara para cezası ya da 6 aya kadar hapis cezası veriliyor.

DURUŞMALAR OKULLARDA YAPILIYOR

Belarus: Başta esrar olmak üzere tüm uyuşturucuların kullanımına sıfır tolerans gösterilen Belarus’ta kaçakçılık yapanlar, kenevir ekenler ve esrarla yakalananlar 5-25 yıl arasında değişen hapisle cezalandırılıyor. Çocukları ve gençleri caydırmak amacıyla esrar kullanmaktan yargılanan kişilerin duruşmaları zaman zaman okullarda yapılıyor.

Arnavutluk: Esrar yetiştirmek, bulundurmak, temin etmek ve satmanın yasa dışı olduğu ülkede bu suçun cezası uyuşturucunun miktarına göre 5-10 yıl arasında hapis.

Andorra: Üzerinde esrarla yakalanan kişiye 1 yıla kadar hapis ve 1200 Euro para cezası; kamusal alanda esrar içerken yakalanan bir kişiye 2 yıl hapis ve 1800 Euro para cezası veriliyor. Esrar yetiştiren, satan ve nakliyesine aracılık edenler ise 2 yıl hapis ve yakalanan uyuşturucunun miktarına göre daha yüksek miktarda para cezasıyla karşı karşıya kalabiliyor.

ANA MUHALEFET PARTİSİ ENGELLEDİ

Norveç: Şubat 2021’de Norveç hükümeti, 10 grama kadar esrar bulundurmanın cezalandırılmaması, bulundurmanın suç olmaktan çıkarılması için bir yasa tasarısı önerdi. Ancak bu girişim ana muhalefet partisi tarafından engellendi.

“KABAHAT” OLARAK KABUL EDİLİYOR

Hırvatistan: Uyuşturucu Bağımlılığını Önleme Yasası’na göre kişisel kullanım için esrar bulundurmak “kabahat” olarak kabul ediliyor. 650-2600 Euro arasında para cezası uygulanıyor.

Çekya: Beş bitkiye kadar kenevir ekimi, 10 grama kadar esrar ile 5 grama kadar esrar reçinesi bulundurmak suç olmaktan çıkarıldı, basit para cezaları uygulanıyor.

PARA CEZASI YA DA KAMU HİZMETİ

Litvanya: Az miktarda esrar bulundurma ve kişisel kullanım, para cezası ya da kamu hizmetiyle cezalandırılabilecek idari suç sayılıyor.

Lüksemburg: 18 yaş ve üstü yetişkinlerin ev ya da bahçelerinde en fazla dört adet kenevir yetiştirmesi serbest. 3 grama kadar taşımak ve içmek suç değil.

Kosova: Esrar da dahil olmak üzere uyuşturucu bulundurduğu tespit edilenler 1-3 yıl arasında hapis cezasına çarptırılıyor. İlk kez suç işleyenler sadece para cezası veriliyor.

Letonya: Kişisel kullanım için bir gram veya daha az bulundurmak suç olmaktan çıkarıldı, para cezası veriliyor. Suçun tekrarı halinde ceza davası açılabiliyor.

Moldova: Uyuşturucu kullanımı idari bir suç olarak kabul ediliyor. Kişisel kullanım için küçük miktarlarda esrar bulunduranlara para cezası ya da kamu hizmeti cezası veriliyor.

Monako: Yasa dışı kabul edilen kenevir bitkisiyle yakalananlara 1 yıla kadar hapis ve ağır para cezası veriliyor.

500 GRAMDAN FAZLASINA ÜÇ AY HAPİS

İzlanda: 500 gramın altında ve ilk kez esrarla yakalanan kişilere 35 bin króna (4400 TL) para cezası veriliyor. 500 gramın üzerindeki yakalatmalarda ise en az 3 ay hapis cezası uygulanıyor.

SUÇ TEKRARLANDIKÇA CEZA ARTIYOR

İrlanda: Esrar veya esrar reçinesi bulundururken yakalanan bir kişi, suçu ilk kez işlediyse 300 sterlin, daha önce bu suçu işlediyse 1000 sterlin para cezasına çarptırılıyor. Suçun üçüncü kez işlenmesi ve dava açılması halinde 3 yıla kadar hapis cezası verilebiliyor.

Macaristan: Macar yasalarına göre hem uyuşturucu kullanmak hem de bulundurmanın cezası 2 yıla kadar hapis.

Romanya: Uyuşturucu bulundurmanın cezası, uyuşturucunun türüne bağlı olarak para cezasından 3 ay ila 3 yıl hapis arasında değişiyor.

10 ADEDE KADAR İZİN VAR

Ukrayna: Kişisel kullanım için küçük bir miktar bulundurmak idari bir suç ve genellikle para cezasıyla cezalandırılıyor. 10 adede kadar kenevir bitkisinin yetiştirilmesine izin veriliyor.

TIBBİ ESRAR NEDİR?

Tıbbi esrar, kanser ve benzeri hastalıkların ağır tedavileri sonrası çok ağrı ve acı çeken hastalarda kullanılıyor. Avrupa’da kenevirden elde edilen ve esrarın ana maddelerinden olan kannabidiol (CBD) ve “tetra hydro cannabinol”ün (THC) kullanımı son yıllarda giderek yaygınlaştı.

Almanya ve Hollanda’da kenevir bitkisinden elde edilen bazı ürünler “ilaç” olarak ruhsatlandırıldı. Belçika’da multipleskleroz ve şiddetli kas hastası kişilere reçete şartıyla bu maddeler verilebiliyor. Malta'da faaliyet gösteren İsrailli tıbbi esrar şirketi Panaxia, 6 milyon Euro yatırım yaparak ilk ürünlerini Almanya'ya ihraç etmeye başladı.

Tıbbi esrar satışına ve kullanımına izin veren ülkeler: Belçika, Hırvatistan, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Moldova, Hollanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, San Marino, Slovenya, İsveç, İsviçre, Birleşik Krallık.

Sözcü