By-pass ameliyatında yeni dönem

Kalbi besleyen damarların tıkanması sonucu ortaya çıkan ve kalp krizini tetikleyen koroner arter hastalığının tedavisinde yeni bir dönem başladı: Endoskopik damar çıkarma yöntemi (EVH). Kamu hastaneleri arasında ilk ve tek Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde uygulanan bu yöntem sayesinde yaranın iyileşme süresi kısalırken, enfeksiyon kapma riski de azalıyor.

Obezite, yüksek tansiyon, diyabet gibi faktörler nedeniyle her geçen gün artan kalp ve damar rahatsızlıkları, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alıyor. Kalp ve damar rahatsızlıkları arasında en sık karşılaşılan sorunların başında gelen koroner arter hastalığı, kalbi besleyen damarların tıkanması sonucu ortaya çıkıyor ve kalp krizini tetikliyor. İstanbul İli Anadolu Güney Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği-Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Klinik Doktoru Prof. Dr. Selim İsbir, ülkemizde 2 milyon koroner arter hastası olduğuna ve yılda 130 bin kişinin bu hastalık nedeniyle hayatını kaybettiğine dikkat çekiyor. İsbir, “Kalp krizini tetikleyen koroner arter rahatsızlığı nedeniyle hastalar, nefes almada güçlük çekme, göğüste basınç hissi, yorgunluk gibi şikayetlere sahiptirler. Ancak hastalar, tüm bu şikayetlere rağmen by-pass ameliyatı olmaktan korkmakta, bu durum da hastalığın tedavi sürecini zora sokmaktadır.” açıklamalarında bulunurken, koroner arter hastalığın tedavisinde en yaygın yöntemlerden biri olan koroner by-pass ameliyatıyla ilgili şunları söylüyor: “Yaklaşık 40 yıldır uygulanan bu yöntemde, göğüs kemiğinin altından ve bacaktan bazı durumlarda ise koldan alınan damarlar, tıkalı olan damarın yerine dikilerek kalbe kan akışı sağlanmaktadır. Fakat kullanılan bu eski yöntemde, damar bacaktan yapılan uzun bir kesiyle çıkartılmakta ve bu kesi, yaranın iyileşme sürecini uzun bir döneme yaymakta, hastanın hareket kabiliyetini ciddi oranda kısıtlamaktadır.”

EVH ile yara iyileşmesine bağlı pek çok sorun ortadan kalkıyor

2013 yılında Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde uygulanmaya başlanan endoskopik damar çıkarma yöntemi, koroner by-pass ameliyatına göre hastaların tedavi sürecini kısaltıyor. “Koroner arter hastalığının tedavi yöntemlerinden biri olan by-pass ameliyatlarında, daha çok bacaktan alınan toplardamarlar kullanılıyor ve bu işlem için uzun bir kesi açılıyor. Endoskopik damar çıkarma yönteminde ise toplardamarın bacaktan çıkarılması için yaklaşık 2 cm’lik ufak bir kesi açılıyor ve işlem, kamera yardımıyla endoskopik olarak gerçekleştiriliyor.” diyen Prof. Dr. Selim İsbir, bu tedavi yönteminin her hastaya rahatlıkla uygulanabileceğinin altını çiziyor. Endoskopik damar çıkarma yönteminin en önemli özelliklerinden bir tanesi ise ameliyat sonrası yara çok kısa sürede iyileşiyor ve hastaların yara sorunlarına bağlı olarak tekrardan hastaneye yatış oranı da aynı ölçüde azalıyor. İsbir aynı zamanda şu açıklamalarda bulunuyor: “Eski yöntemdeki uzun bacak kesileri, ameliyat sonrasında hastaların hareket kabiliyetini kısıtlayarak iyileşme süreçlerini uzatabiliyordu. Uyguladığımız EVH yöntemi sayesinde hastalar daha az enfeksiyon riski ve yara komplikasyonlarıyla daha kısa sürede iyileşebiliyorlar.”

Obezite ve diyabet hastalarının ilk tercihi olmalı

Kalp ve damar rahatsızlıkları çoğunlukla obezite sorunu ve şeker hastalığı olan kişilerde ortaya çıkıyor. Endoskopik damar çıkarma yönteminin özellikle bu hastalar üzerinde çok önemli faydaları olduğunu belirten Prof. Dr. Selim İsbir, “Obezite hastalarında eski yöntemle uygulanan by-pass ameliyatlarında damar çok geride olduğu için bacakta derin kesiler açılmakta ve yaranın iyileşmesi uzun bir süre almaktaydı. Bununla birlikte yaraların geç iyileştiği diyabet hastalığında da yapılan uzun kesiler, hastaların tedavi sürecini daha da uzatıp, zorlu bir hale getiriyordu. EVH sayesinde bu zorluklar, tarihin tozlu raflarına kalkmış oldu.” İfadelerine yer verirken, yöntemin yaygınlaşması için ise şunları söylüyor: “ABD başta olmak üzere tüm dünyada kullanılan bu yöntem, ülkemizde ne yazık ki çok az merkezde uygulanıyor. Kamu hastaneleri arasında şu anda sadece Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde uygulanan bu yöntemin, en kısa sürede diğer merkezlerde de uygulanmasını tavsiye ediyoruz.”