Syriza Koalisyona Kuruyor

Yorgo KIRBAKİ / Hürriyet - Yunanistan’da dün yapılan erken genel seçimlerde, henüz 16 yaşında bir lise öğrencisiyken tarihe “Önlük Hareketi” diye geçen öğrenci direnişinin önderlerinden olan Aleksis Çipras’ın liderliğindeki Radikal Sol Koalisyon (SYRİZA) büyük bir zafer kazandı. Tek başına hükümet kurabilme fırsatını iki sandalyeyle kaçıran SYRİZA, sağcı Bağımsız Yunanlar (ANEL) partisi ile koalisyon hükümeti kurmak için anlaştı. Yeni hükümetin Başbakanı, Çipras olacak. SYRİZA'nın seçim vaatleri arasında; yoksulluk sınırı altında yaşayanlara elektrik ve ısınma hizmetini ücretsiz verilmesi, zenginlerden alınan vergilerin geri getirilmesi, ihtiyacı olanlara gıda ve kira yardımı yapılması, vatandaşların ödenemeyecek boyuttaki banka borçlarının silinmesinin yanı sıra emekli maaşları ve asgari ücrete zam var.

Komşuda dün yapılan erken genel seçimlerde, SYRİZA büyük bir zafer kazanarak, merkez sağdaki Yeni Demokrasi (ND) ve sosyal-demokrat PASOK hükümetlerinin 41 yıllık hakimiyetini sona erdirdi.
Aleksis Çipras’ın liderliğindeki SYRİZA beklentilerin de üzerine çıkarak, en yakın rakibi ND’ye yaklaşık 9 puanlık fark attı. Ancak sandık sayımlarının sonuna gelinirken SYRİZA'nın 300 sandalyeli Yunan Parlamentosu'na 149 milletvekili sokabildiği görülüyor. SYRİZA’nın tek başına hükümet kurabilmek için en az 151 milletvekiline ihtiyacı vardı.
Çipras ile hükümet kurma görüşmeleri çerçevesinde bir araya gelen Bağımsız Yunanlar Partisi (ANEL) lideri Panayiotis Kammenos, görüşmenin ardından, "Aleksis Çipras'a güvenoyu veriyoruz" dedi. Seçimlerde 13 milletvekili çıkarmayı başaran ANEL, SYRİZA ile koalisyon hükümeti kurmayı kabul etti.
KEMER SIKMA KARŞITI KOALİSYON
Seçimlerden zaferle ayrılan SYRİZA, koalisyon ortağı bulmakta zorlanmadı. Çipras, kendisi gibi kemer sıkma politikalarına karşı çıkan sağcı ANEL lideri Kammenos ile koalisyon kurma konusunda anlaştı.
Yeni Başbakan Çipras'ın yeni kabineyi de bugün açıklaması bekleniyor.
Seçimler sonucunda, yedi parti yüzde 3 barajını aşarak meclise girmeyi başardı. İçişleri Bakanlığı verilerine göre, sandıklardan yüzde 99,80'i açıldı. Buna göre SYRİZA oyların yüzde 36,3'ünü aldı. Yeni Demokrasi Partisi (ND) ise yüzde 27,8 oyla 76 sandalyeye sahip oldu.
Aşırı sağcı Hrisi Avgi (Altın Şafak) yüzde 6,28 oy oranı ile mecliste 17 sandalyeye, gazeteci Stavros Teodorakis’in geçen yıl kurduğu “Nehir” partisi yüzde 6,05 ile 17 sandalyeye, Yunanistan Komünist Partisi (KKE) yüzde 5,47 ile 15 sandalyeye, Bağımsız Yunanlar (ANEL) yüzde 4,75 ile 13 sandalyeye ve sosyalist PASOK yüzde 4,68 ile 13 sandalyeye sahip oldu. Oy dağılımına göre SYRIZA kontenjandan 5, Yeni Demokrasi Partisi 4, Hrisi Avgi, Potami ve KKE ise 1 milletvekili seçerken; PASOK ve ANEL kontenjandan milletvekili seçemedi.
Eski Başbakanlardan Yorgo Papandreu’nun üç hafta önce kurduğu Demokratlar Sosyalistler Hareketi (DİKİSO) ise son sandıklar açılıncaya kadar barajı aşamıyordu.

"TROYKA BİTTİ"
Seçim zaferinden sonra Atina’nın Populea Meydanı’na toplanan SYRİZA taraftarlarına seslenen Çipras, zaferi ‘Ekonomik kriz yüzünden Yunanistan’ı terk etmek zorunda kalan binlerce gence ve bilim insanına’ atfetti.

Çipras, “Seçimlerde, Yunanistan’daki elit, oligarşik ve anti-demokratik güçler kaybetti. AB ile kalıcı ve adil bir çözüm için müzakereye hazırız. Kötümser kehanetleri yalancı çıkaracağız. AB ile ne karşılıklı felaketi getirecek bir çatışma olacak buna karşı ne de yaşadığımız tahakküm devam edecektir. Felaket getiren kemer sıkma politikaları geride kalmıştır. Yunan seçim sonuçları Avrupa’nın artık değiştiğine işarettir.” dedi.
Çipras, Yunan halkının seçimlerle verdiği mesajın ‘Troykanın (AB, IMF ve Avrupa Birliği Merkez Bankası) bitişi’ olduğunu söyledi. Sandıklar açılmaya başladıktan hemen sonra SYRİZA’nın güçlü isimlerinden Teodoros Dritsas da, Genelkurmay Başkanı Mihalis Kostarakos ve Polis Teşkilatı Müdürü Dimitris Tsaknakis’i arayarak “orduya ve polise güveniyoruz” dedi. Başbakan ve ND lideri Andonis Samaras, seçim zaferi için Tsipras’ı telefonla arayarak tebrik etti. 2.5 yıllık iktidarları nedeniyle vicdanının rahat olduğunu söyleyen Samaras, “Ekonomik krizden çıkmakta olan bir Yunanistan teslim ediyorum” dedi.

BATI TRAKYA'DA ÜÇ TÜRK VEKİL SEÇİLDİ
Batı Trakya Türk azınlığına mensup üç aday Yunan Meclisi'ne girmeye hak kazandı. Alınan bilgiye göre, Rodop ve İskeçe illerinde SYRİZA adayları Ayhan Karayusuf, Mustafa Mustafa ve Hüseyin Zeybek, parlamentoya giriyor. Ayhan Karayusuf ve Hüseyin Zeybek 2012'de yapılan genel seçimlerde de aynı partiden listelerinde birinci olarak milletvekili seçilmişlerdi. Mustafa Mustafa da 1996 yılında daha sonra ismini SYRIZA olarak değiştiren Sol İttifak Partisi'nden (Sinaspizmos) bir dönem milletvekili seçilmişti.

SYRİZA’NIN VAATLERİ
Parti, AB’den Yunanistan’ın 320 milyar euro olan borcunun yarısının silinmesini, geri kalanı için de “şartlar elverdikçe ödeme yapmayı” isteyeceğini açıkladı.
Almanya’dan 2’nci Dünya Savaşı için tazminat talebinde (Atina’da yapılan gayri resmi hesaplara göre 150 milyar Euro’nun üzerinde) bulunacağını da açıklayan SYRIZA’nın Yunan halkı için boyutu 16-18 milyar Euro’luk “kemer gevşetme” programı öngörüyor.

Aleksis Çipras kimdir?
Genel seçimlerden zaferle çıkan 40 yaşındaki Çipras Yunanistan’ın son 150 yılındaki en genç başbakan olacak.
Önlük Hareketi: Çipras, 1990 yılında meydana gelen ve üç ay süren “Önlük Hareketi” olaylarında Yunanistan Komünist Partisi Gençlik Kolları (KNE) üyesi bir lise öğrencisi idi. Dönemin Başbakanı Konstantin Miçotakis, öğrencilerin tekrar önlük ve üniforma giymeleri, ortaokuldan liseye giriş sınavına tabi tutulmaları ve okul dışındaki yaşamları için de disiplin cezası almalarını öngören bir yasa tasarısı hazırladı. Öğrenciler toplu direnişe geçerek okulları işgal ettiler. Hemen her gün protesto gösterileri yapıldı. Olaylarda 5 kişi hayatını kaybetti. Sonunda hükümet tasarıyı geri çekmek zorunda kaldı. Çipras, o dönemde Yunan televizyonlarının “süperstarı” idi ve halkın da sempatisini kazanmıştı.

Torpilli askerlik: Lise yıllarını “Yaşıtlarım okulun bahçesinde basketbol oynarken ya da kızlarla flört ederken ben kapıda Komünist Partisi’nin yayın organı “Odigitis” gazetesini satmaya uğraşıyordum” diyerek hatırlayan ve okuldaki lakabı da Arjantinli ünlü devrimci lider Ernesto Che Guevera’ya atfen “Che-pras” olan Çipras, Atina Teknik Üniversitesi’nde İnşaat Mühendisliği okuduktan sonra büyük angarya gibi gördüğü askerliği de başkent Atina’da “torpilli” yaptığını gizlemedi.

Ateist lider: Eğer SYRIZA iktidara gelirse, Çipras Yunanistan’ın ateist ilk başbakanı olacak. 2011 yılında verdiği bir demeçte “Kilise ile dürüst ilişkilerim var. Tanrıya inanmıyorum. Ancak dine ve din adamlarına saygılıyım” demişti. Hiç kravat takmıyor. Evli değil ama lise yıllarından beri ilişkisi olduğu Peristira Baziana ile birlikte. “Birliktelik sözleşmesi” imzalayan çiftin 2 çocuğu var. Çocuklarını kilisede vaftiz ettirmedi. Eskisi kadar olmasa da motosikleti ile Atina caddelerinde geziyor.