Un fabrikaları neden kapanıyor?

CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye yönelttiği soru önergesinde, “binlerce yıl önce buğdayın keşfedildiği topraklarda, şimdi unun çuvalı 175 liradan satılıyor. Buğdayın ana vatanında, unun karaborsaya düşmesini nasıl açıklıyorsunuz?” diye sordu.

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesi şöyle:

Cumhuriyetimizin sanayi hamlelerinin başında gelen üç beyaza; “pamuk, şeker ve una sahip çıkamadığınız için bugün ekmeğimizi kendi unumuzdan, şekerimizi kendi pancarımızdan, bezimizi kendi pamuğumuzdan üretemiyoruz.

Türkiye'de yaşanan kriz nedeniyle her gün yeni fabrikalar kapanıyor. Bunların başında da en temel gıdamız olan ekmeğin ham maddesinin üretildiği un fabrikaları geliyor.  Adana, Çorum, Konya, Van, Akşehir, Kars, Erzurum gibi birçok ilimizde un fabrikaları teker teker kapanırken, son kalan fabrika da un satmakta zorlanıyor. Buna rağmen, sıfır gümrük uyguladığımız Bosna Hersek gibi ülkeler üzerinden un ithalatı yapan diğer ülkeler, gümrük vergisi ödemediği için haksız kazanç elde etmeye devam ediyor.

Bu topraklarda yeterince buğday üretilirken, bırakın kendi ihtiyacımızı, bir ülkeyi daha doyuracak kapasitemiz varken, 3 milyon hektardan fazla tarım alanı yok edildi. Bu büyüklük yaklaşık 5 İstanbul’a karşılık geliyor. Bir zamanların tahıl deposu Türkiye, bu yüzden dışarıdan un ithal eder hale geldi.

Türk çiftçisi yok ediliyor. Gümrük vergisinin sıfırlanması, un fabrikalarını kapatın anlamına geliyor. İktidar, dış politikadaki sıkışmışlıklarını aşmak için, tüm temel tüketimleri rüşvet olarak ithalata bağlarken, bu yolla yine birilerinin cebi dolduruyor.

Bu bağlamda;

• Buğdayın ana vatanında, unun karaborsaya düşmesini nasıl açıklıyorsunuz?

• Son 5 yılda kapanan un fabrikası sayısı kaçtır?

• Son 5 yılda kaç işçi çalıştıkları un fabrikasının kapanması nedeniyle işsiz kalmıştır?

• Tarım alanlarının amaç dışı kullanılması ve rant uğruna betonlaştırılmasından dolayı son 10 yılda ne kadar tarım alanını kaybettik?

• Ülkemizdeki un fabrikalarımız un satmakta zorlanırken, sıfır gümrük uyguladığımız ülkelerden unun gümrük vergisi ödenmeden gelmesini nasıl açıklıyorsunuz?

• Türkiye’de, son iki yıl içinde “un” fabrikalarının kapasite kullanım oranı nedir?

• Son 5 yılda yabancılara satılan un fabrikaları hangileridir? Kimlere satılmıştır?

• Maliyetlerin artması nedeniyle ekmeğin fiyatının ülke genelinde ortalama yüzde 15 artacağı bilgisi doğru mudur?