‘Sendikadan ayrıl’ baskısı hak ihlali

Anayasa Mahkemesi, işçilere sendikadan ayrılmaları için baskı yapan belediye başkan yardımcısı hakkında soruşturma izni verilmemesinin sendika hakkını ihlal ettiğine karar verdi.

Anayasa Mahkemesi, DİSK’e bağlı Genel-İş sendikasının bir belediyede örgütlenmesini engellemeye çalışan belediye başkan yardımcısı hakkında soruşturma yapılmasının yolunu açtı.

AYM’nin kararına konu olan olayda, 2014-2015 yıllarında bir belediyede Genel-İş örgütlenme faaliyetlerine başladı. Belediyede çalışan 38 kişiden 27'si sendikaya üye oldu. Ancak, dönemin Belediye Başkan Yardımcısı İ.T, üye olan işçilerden sendikadan istifa etmelerini aksi halde işyerlerinin ve görevlerinin değiştirileceğini, nihayetinde iş akitlerinin feshedileceğini bildirdi. İ.T, e-Devlet şifrelerini alarak işçileri sendika üyeliğinden çıkardı.

İşçiler istifa etmeyince sendikanın iş yeri temsilcisi ile iki işçinin iş akdi feshedildi. Sonunda üye sayısı azalan sendika, iş yerinde yetkisini kaybetti.

Genel-İş Sendikası, belediye başkan yardımcısı hakkında sendikal hakların kullanılmasını engellediği iddiasıyla başsavcılığa başvurdu. Kaymakamlık başsavcılığın istediği soruşturma iznini vermeyince yargı yolu açılamadı.

DAVA AYM’DE

Mahkemelerden de sonuç alamayan sendikanın başvurduğu AYM’den ise “Hak ihlali” kararı çıktı. AYM, gerekçeli kararında, kişilerin sendika kurmakta veya üyelikte özgür olmaları gerektiğini belirterek, özetle şunları kaydetti: “Devletin üzerine düşen, sendikal faaliyetlerin engellenmesi suçunun pozitif yükümlülüğünün bir gereği olarak etkin bir şekilde soruşturulmasını ve gerekirse kovuşturma yapılmasını temin etmektir. Soruşturma izni verilmemesinin ve buna yönelik itirazın reddine ilişkin kararın sendika hakkının devlete yüklediği pozitif yükümlülüklere uygun davranıldığını gösterecek özende ilgili ve yeterli gerekçe içermediği değerlendirilmiştir. Bu haliyle kamu makamlarının soruşturmayı yürütüş biçimlerinin sendika özgürlüğüne yönelik müdahaleler bakımından caydırıcılığı sağlayacak nitelikte olmadığı sonucuna ulaşılmıştır."

Sendika hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasına karar verildi.

GERÇEK GÜNDEM