Yukarı
417281

Neden en az 7 saat uyumalıyız

14 Aralık 2024 08:37

Uykusuzluk günümüzün en ciddi sağlık sorunlarından biri… Geç yatıp, güne 4-5 saatlik uykuyla başlayanların sayısı giderek artıyor. Ancak yetişkinlerin günde en az 7 saat uyumaları gerektiğini belirten Prof. Dr. Derya Uludüz, “Aksi takdirde bazı hastalıklar kaçınılmaz olur’’ uyarısında bulundu.

Kimileri yaşlandıkça uykuya ihtiyacının azaldığını düşünüp, ‘’Bana 4-5 saat yeter’’ derken, kimileri ‘’Erken uyuyamıyorum’’ kimileri de “Telefona dalıp, sabahlıyorum’’ diyor. Ancak uzmanlar, uykunun yemek içmek kadar önemli bir ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Her yaşta yeterli ve kaliteli uykuya ihtiyaç duyulduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, neden en az 7-8 saatimizi uykuda geçirmemiz gerektiğini şöyle açıkladı:

BUNLARI GÖZ ARDI ETMEYİN

Uyku, yeterince önemsenmeyen ancak sağlık açısından kritik öneme sahip bir süreçtir.

Uykunun sağlığa katkıları şöyle sıralanabilir:

1. Beyin temizliği: Uyku sırasında beyin, adeta kendini temizlik ve bakım moduna alır. Özellikle derin uyku evresinde beynimizdeki sinir hücreleri gün boyunca biriken toksinleri temizler. Bu sırada Alzheimer hastalığıyla ilişkilendirilen beta-amiloid plakları da temizlenir. Kalitesiz uykuda bu toksinler birikerek bunama riskini artırabilir.

2. Hormon dengesi: Uyku sırasında vücutta melatonin, büyüme hormonu gibi birçok hormon salgılanır. Melatonin; uyku-uyanıklık döngüsünü düzenler, aynı zamanda hücresel hasarı önler. Büyüme hormonu, özellikle derin uyku evresinde salgılanır ve doku onarımını, kas büyümesini destekler. Kortizol ise tersine kalitesiz uykuda yükselir, bağışıklık sisteminin zayıflamasına, kilo alımına ve erken yaşlanmaya yol açabilir. Düzenli ve kaliteli uyku, bu hormonların normal seviyelerde salgılanmasını sağlar ve biyolojik yaşlanmayı yavaşlatabilir.

3. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi: Bağışıklık sisteminde görev alan sitokin ve T hücreleri gibi öldürücü hücreler virüslerle ve kanser hücreleriyle savaşan temel bağışıklık maddeleridir. Kalitesiz uyku bu hücrelerin sayısını ve etkinliğini ciddi şekilde azaltır. Yani uyku, bağışıklık sisteminin “şarj olması” için kritik bir fırsattır.

4. Hafıza: Uyku, sadece fiziksel sağlık için değil, bilişsel sağlık için de vazgeçilmezdir. Daha iyi hafıza, daha hızlı karar alma ve yaratıcılık sağlıklı uyku ile mümkündür. 

5. Metabolik sağlık: Uyku, metabolizmanın düzenlenmesi açısından da önemlidir. Uykusuzlukta insülin direnci artar, bu da diyabet ve obezite riskini yükseltir. Bu metabolik bozukluklar erken yaşlanmaya yol açabilir.

6. DNA ve hücresel onarım: Uyku sırasında vücudumuzdaki hücreler onarılır ve yenilenir. Araştırmalar, yeterli uyku almanın, hücrelerin telomer uzunluğunu koruyarak biyolojik yaşlanmayı yavaşlattığını gösteriyor. Telomerler, kromozomlarımızın uçlarındaki koruyucu yapılardır ve kısalmaları yaşlanmayla doğrudan ilişkilidir. Uyku, telomerlerin korunmasına yardımcı olur yani ömrü uzatır.

7. Stres yönetimi: Kaliteli uyku, duygusal dengeyi sağlamada önemli rol oynar. Uykusuzluk, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal bozuklukların riskini artırır. 

AZ UYUMANIN RİSKLERİ

Az uyku, beyindeki prefrontal korteksin işleyişini bozar. Bu bölge, mantıklı düşünme, karar alma ve problem çözme gibi yönetici işlevlerden sorumludur. Günde 6 saatten az uyuyanların dikkat seviyeleri ve üretkenlikleri, 2-3 gün uykusuz kalmış bir kişiyle aynı seviyeye düşer. Bilimsel araştırmalara göre uykusuzluk beyinde ayrıca sürekli negatif düşünceyi tetikler.

Genç yaşlarda uykusuzluk ise beyni daha erken yaşlandırır. Az uyumak, kalp hastalıkları, obezite, diyabet ve kanser riskini de artırır. Özellikle bağışıklık sistemi, uykusuzluk nedeniyle zayıflar ve hastalıklara karşı savunmasız hale gelir. Elbette tek başına uyku, uzun ve sağlıklı yaşamın garantisi değildir; beslenme, egzersiz, stres yönetimi ve sosyal bağlantılar da en az uyku kadar önemlidir. Ancak uyku, bu faktörlerin tümünü doğrudan etkileyen sağlığın temel taşı gibidir.

sözcü



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

Menenjit ve rota virüsü çocukları tehdit ediyor!

Çocuklarda menenjit ve rota virüsü vakaları artış gösteriyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Erkan Altuncu, hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerektiğini belirterek ebeveynlere...

Fazla tuz tüketiyorsanız bu belirtilere dikkat edin!

Tuz tüketiminin sağlığa zararları nelerdir? Prof. Dr. Okay Abacı, yüksek tansiyon (hipertansiyon) ve kalp hastalıklarından korunmak için tuz tüketimini azaltmanın önemine dikkat çekti. Aş...


Sigarayı nasıl bırakırsınız?

Sigarayı bırakmanın, sağlığa kalp atış hızının düzelmesinden solunum fonksiyonlarının iyileşmesine kadar birçok olumlu etki sağladığını belirten Dr. Muharrem Tokmak, bu alışkanlıktan kurt...

Sebze ve meyveler tarım ilacından nasıl arındırılır?

Sebze ve meyvelerdeki tarım ilaçları sağlığımız için büyük bir tehdit. Peki hangileri riskli, hangileri güvenli? Bu besinleri pestisitten arındırmak mümkün mü? İşte Nöroloji Uzmanı Prof. ...


Soğuk havalara dikkat: Kalp krizi riskini artırıyor!

Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Osman Uzman, kış aylarında soğuk havalarda kalp krizi riskinin arttığına dik...

İşte enfeksiyonlardan korunmanın yolları

Üst solunum yolu enfeksiyonlarının çocuklar arasında en sık görülen hastalıkların başında geldiğini söyleyen Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Manolya Kara, burun akıntısı, bu...


Her gün vitamin almak doğru mu?

Gelişigüzel vitamin ve mineral takviyesi kullanıyorsanız dikkat! Prof. Dr. Aydın, ‘’Bu desteklerin yanlış kullanımı vücutta ciddi hasarlara yol açabilir’’ dedi. Vitamin-mineral destekleri...

Gripten hızlı kurtulun

Üst solunum yolu enfeksiyonlarının yaygın görüldüğü bugünlerde uzmanlar; hijyene, kalabalık alanlarda sosyal mesafeye dikkat edilmesi (sarılmamak, öpüşmemek gibi) ve kalabalık alanlarda m...


Vitamin takviyeleri sandığınız kadar masum değil!

Günlük hayatta sıkça kullanılan vitamin takviyeleri gerçekten gerekli mi? Uzmanlar, bilinçsiz vitamin tüketiminin böbrek hasarına yol açabileceğini söylüyor. İstanbul Üniversitesi-Cerrahp...

SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

'Kenan Baran'ın hastalığının ne olduğu ortaya çıktı

Star TV'de yayınlanmaya başlayan Kral Kaybederse ilk bölümüyle beğeni topladı. Gülseren Budayıcıoğlu'nun aynı adlı kitabından uyarlanan dizide Halit Ergenç, Kenan Baran'ı canlandırıyor. A...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

Menenjit ve rota virüsü çocukları tehdit ediyor!

Çocuklarda menenjit ve rota virüsü vakaları artış gösteriyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Erkan Altuncu, hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerektiğini belirterek ebeveynlere önemli uyarılarda bulundu. Yüksek ateş, baş ağrısı ve karın ağrısı gibi belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden doktora başvurulması gerektiğini söyledi.

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR