İşsizlik Zirvesi'nden Notlar

Kısa zaman içinde konunun tüm paydaşlarıyla çalıştay düzenleyeceklerini belirten Hisarcıklıoğlu, “Sihirli çözüm derken, 2001’den sonra işsizlik yüzde 10’a, 2008’den itibaren de yüzde 14’e oturdu. Asıl kırmızı nokta bu” dedi.
TOBB’un önderliğinde 17 sivil toplum örgütü ve meslek kuruluşu işsizlik konusunu görüşmek üzere bir araya geldi. Yaklaşık 3 saat süren toplantıda her bir temsilci 3’er dakika söz aldı. Basına kapalı toplantının ardından açıklama yapan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Bugünkü toplantı önemli bir başlangıç. Bundan sonra siyasiler, bürokratlar, akademisyenler ve sosyal paydaşlarla devam edileceğiz” dedi.

‘Elbirliğiyle çözeriz’
2001 yılından bu yana özel sektörün istihdam kapasitesinin büyüdüğüne işaret eden Hisarcıklıoğlu, özel sektöre “Küresel krizin getirdiği ıstırabı ancak birlikte durarak aşarız” mesajı verdi. TOBB Başkanı, kısa vadede pratik çözümler, orta vadede meslek edindirme, uzun vadede de istihdam stratejisi oluşturulması gerektiğini söyledi. İşsizlik sorununun sadece mesleki eğitimle çözülemeyeceğini belirten Hisarcıklıoğlu, en büyük eksikliğin ara eleman olduğunu kaydetti.

‘Para istemiyoruz’
Hükümetten para istemediklerini belirten Hisarcıklıoğlu, “Toplantı ile ilgili bu tür yorumları duyunca üzüldüm. Hiçbir kimsenin ağzından ‘Devletten para alalım’ lafı çıkmadı. Kimsenin aklından geçtiğini de zannetmiyorum. Rakiplerle eşit koşullarda dünya arenasında rekabet etmek istiyoruz” şeklinde konuştu.
Bugün işsiz olan 3 milyon kişinin işe alınmasının sorunu çözmeyeceğini söyleyen Hisarcıklıoğlu, “Arkasından 700 bin kişi geliyor. Kısa vadede mevcut stoğun eritilmesine ihtiyaç var” dedi.
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, meslek liseleri ile ilgili konunun YÖK tarafından çözüme kavuşturulamaması durumunda TBMM’de çözülmesinin pratik bir çözüm olacağını vurguladı.

TEPAV RAPORU: İşsizlik orta yaş sorunu
TEPAV Başkanı Güven Sak toplantıda “İstihdam ve işsizlik sorunu: Mesele nedir? Ne yapılabilir?” başlıklı 30 sayfalık bir sunum yaptı. Sunumda şu konulara vurgu yapıldı:
- İlk bakışta genç işsizliği temel bir problem gibi görünyor ancak işsizler arasında orta yaşlıların payı hızla artıyor. Bunun nedenleri şöyle: Türkiye ekonomisi yapı değiştiriyor ve yeni yapıya uygun beceri seti bulunmuyor, orta yaşlıların yeni ihtiyaçlara uyumunu sağlayacak mekanizmalar yok ve aktif işgücü politikalarının önemi kavranamıyor.
- 1996-2008 arasında genel işsizlik 1.73 kat arttı. 35-54 yaş arası işsizlik 3.08 kat, 25-34 yaş arası işsizlik 2.15 kat, 20-24 yaş arası 1.13 kat, 15-19 yaş arası 1.02 kat artış gösterdi.
- Orta yaş işsizliğindeki artış küresel krizde de devam etti. Orta yaşlı ve ilkokul mezunlarında işsizlik yoğunlaşıyor.
- Ekonomik toparlanma süreci yolunda gitse de istihdam piyasasına katkısı sınırlı olacaktır.

KİMLER KATILDI?
- Rifat Hisarcıklıoğlu (TOBB Başkanı)
- Tuğrul Kutadgonilik (TİSK Başkanı)
- Ömer Cihad Vardan (MÜSİAD Başkanı)
- Mehmet Ali Aydınlar (TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi)
- Fuat Özbekli (TUSKON Başkan Yardımcısı)
- Adnan Ersoy Ulubaş (TİM Başkan vekili)
- Murat Yalçıntaş (İTO Başkanı)
- Tanıl Küçük (İTO Başkanı)
- Metin Kalkavan (İMEAK Deniz Ticaret Odası)
- Celal Beysel (TÜRKONFED Başkanı)
- Sıtkı Abdullahoğlu (ASKON Başkan Yardımcısı)
- Erdem Koçak (YASED Yönetim Kurulu Üyesi)
- Erkan Güral (TÜGİK Başkanı)
- Bendevi Palandöken (TESK Başkanı)
- Ekrem Keskin (TBB Genel Sekreteri)
- Ali Murat Kızıltaş (AMPD Başkan Yardımcısı)
- Aynur Bektaş (TOBB Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı)
- Eyüp Küçükçakmak (TÜMSİAD Başkan Yardımcısı)
- Lütfü Küçük (TÜGİAD Başkanı)
- Bülent Pirler (TİSK Genel Sekreteri)
- Güven Sak (TEPAV Direktörü)
- Gülden Türktan (TÜSİAD Sosyal Güvenlik Çalışma Grubu Başkanı)
- Sabahnur Erdemli (AMPD Genel Sekreteri)
- Faik Yılmaz (TESK-İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu Başkanı)

Dernekler esnek çalışma önerdi
TÜSİAD’ın iş güvencesi yasasında sorunlar olduğunu belirterek, “Davalar açılıyor. Bu yasa ticaret kapısı haline geldi” dediği öne sürüldü. AMPD ise asgari ücrete vergi muafiyeti sağlanması, istihdam üzerindeki yüklerin hafifletilmesi, işsizlik fonu ve kısa çalışma ödeneği ile ilgili düzenlemeler, parttime çalışma, kıdem tazminatı fonu, istihdam teşvikleri, tüketiciden alınan doğrudan ve dolaylı vergilerin indirilmesi gibi öneriler sundu. TÜRKONFED, kendilerinin Bursa’da OSB kanalıyla kurduğu meslek eğitim merkezine dikkat çekerek, “1000 kişiye kurs verdik. Bu merkezlerden OSB’lerde 100 tane daha açılsa 100 bin kişi eder” önerisi getirdi.

Hükümete fon eleştirisi yapıldı
Toplantıda işsizlik fonu da gündeme geldi. Geçen yıl İşsizlik Fonu’ndan kısa çalışma ödeneği ve GAP’a para aktarıldığını hatırlatan işveren örgütlerinin, “GAP’a aktarılan paraların nereye gittiğini bilmiyoruz. Bunun ne kadarı istihdama yansıdı bilmiyoruz” eleştirisinde bulunduğu öğrenildi.
Otobüs ithal eden belediyelerin eleştirildiği toplantıda, “Türkiye’de otobüs üretilmiyor mu?” denildi.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da konuşmasına bu konuya dikkat çekerek, “Kamu kurumlarının ithalat merakını anlamakta güçlük çekiyoruz. Kamu alımlarında Türkiye’den alımlara öncelik verilmesini istiyoruz” dedi.

TOBB üyeleri bir işçi alsa sorun çözülür mü?
Toplantıda Rifat Hisarcıklıoğlu’nun Başbakan’ın “TOBB’un her üyesi 1 kişiyi işe alsa işsizlik sorunu çözülür” ifadesini de gündeme getirdiği öğrenildi. Hisarcıklıoğlu’nun bunun mümkün olamayacağını verdiği rakamlarla anlattığı belirtildi. Hisarcıklıoğlu’nun “Türkiye’de işçi çalıştıran 1 milyon 200 bin firma var. Bu firmalardan 1 milyonu 5 kişiden az işçi çalıştırıyor. Bu nedenle, her üyemin 1 kişiyi işe almaları mümkün değil” dediği belirtildi.