Caravaggio'nun 400 yıllık tilmizleri

Işık ve gölge ustası Caravaggio, ölümünün 400. yılında İtalya’da düzenlenecek sergilerin yanı sıra yaşamını konu alan bir filmle de anılacak. Milano yakınlarındaki Caravaggio köyünde doğan ve henüz 11 yaşında iken Simone Peterzano’nun yanına giderek kendini yetiştiren sanatçının sanatsal yaşamının şekillenmesinde Roma’nın önemi büyük. Bu nedenle olsa gerek yıl boyunca düzenlenecek sergilerin ilki Roma’daki Borghese Gallery’de açıldı. 20. yüzyılın en önemli sanatçılarından Francis Bacon ile Caravaggio, farklı dönemlerde yaşamalarına rağmen eserlerini bir araya getiren ortak payda, cinsellik ve insan vücudunu tasvir ederken benimsedikleri devrimci yaklaşım. 14 Caravaggio ve 17 Bacon çalışmasının yer aldığı Roma’daki bu serginin diğer bir özelliği ise vesileyle Bacon’un da doğumunun 100. yılının kutlanıyor olması.

Kalıpları kıran sanatçı

Alışılagelmiş kalıpları kıran ve kendi sanatsal dilini oluşturan sanatçı için düzenlenen ikinci büyük sergi Roma’da bulunan Le Scuderie del Quirinale’de 20 Şubat’ta açılacak. Bu dev sergi için dünyanın belli başlı müzelerinde bulunan ve zamanında bizzat ressamın kendisi tarafından gerçek olduğuna dair onaylanan tablolar izleyiciyle buluşacak. Sanatçının, Floransa’da bulunan ve dünyaca ünlü Uffizi Müzesi’nin koleksiyonunda yer alan Bacchus adlı tablosu da Roma’ya getirildi.
Kısa bir süre önce, İtalyan uzman Robetra Lapucci tarafından, son teknolojiler kullanarak yapılan araştırmada ressamın Bacchus tablosunda kendi portesini çizdiği ortaya çıkmıştı. Caravaggio’nun 1596-97 yılları arasında yaptığı tabloda, Roma şarap tanrısı Bacchus’ün sol tarafında yer alan cam bir sürahinin içinde bir insan figürü yer alıyordu. Kameraların yaptıkları özel zoom sistemi ile, cam sürahinin içinde bulunan bu insan figüründe, ressamın 25 yaşındaki haliyle kendi portresini çizdiği ortaya çıktı. Ressamın portresiyle ilgili ilk iddia, 1922 yılında tabloyu restore eden sanat tarihçisi Matteo Marangoni tarafından ortaya atılmış ancak tam olarak kanıtlanamamıştı.

Ünlü tabloları birarada

Caravaggio’nun 1601’de yaptığı, zamanına göre resim tekniği ve İsa’nın resmedilişinde bir devrim niteliği taşıyan ‘Emmaus’ta Akşam Yemeği’ tablosu Londra National Gallery’den özel olarak getirildi. İki versiyonu bulunan tabloda, çarmıha gerildikten sonra İsa’yı tanımayan iki havarisi ile karşılaşıp, onlarla ekmeğini paylaşarak havarilerinin gözlerinin ve kalplerinin açılmasına ve onu tanımalarına yol açan sahne yer alıyor. Caravaggio’nun tablosunda yer alan bu sahneyi önemli kılan unsur, İsa’nın sakalsız haliyle masanın üzerinde bulunan meyve ve yemeklerin daha sonra Hollanda’da ortaya çıkacak olan natürmort tekniğinin öncüsü bir şekilde resmedilmiş olması. Romalı aristokrat Ciriaco Mattei için 1601 yılında resmettiği bu tabloyu beş yıl sonra bu kez daha yumuşak kontürler kullanarak tekrar yaptı. Vatikan Müzesi’nden getirilen, ışık ve gölge efektlerini diyagonal kompozisyonla birleştirdiği ‘Çarmıhtan İndiriliş’ (1600 - 1604) adlı tablo, Hz. İsa’nın çarmıha gerildikten sonra haçtan indirilişini ve tabuta konuluşu tasvir ediyor. Caravaggio’nun ışığının sırrını daha yakından keşfetmek isteyen sanatseverler için özel bir atölye çalışması da düzenleniyor.

Genç yaşta öldü

Uffizi Galeri ile Palazzo Pitti Galeri’nin ortaklaşa düzenledikleri ‘Caravaggio ve Floransa’da Caravaggesque’ler’ adlı eşzamanlı iki sergi Floransa’da açılacak. Uffizi Galeri’de açılacak sergide Caravaggio’nun kendi yaptığı tabloların yanı sıra onun sanatını takip ve taklit eden sanatçıların çalışmaları da izleyici ile buluşacak. Palazzo Pitti Galeri’de ise sanatçının Floransa temalı çalışmaları gösterilecek. Rimini’de bulunan tarihi Sismondo Kalesi’nde ise ‘Caravaggio ve Diğer 17’nci Yüzyıl Ressamları’ sergisi açılacak. Usta ressamın ölüm yıldönümü etkinlikleri kapsamında tekrar basılan, Francine Prose’nin ‘Caravaggio: Painter of Miracles’ adlı kitabı 9 Şubat’tan itibaren satışa sunulacak. Yıl boyunca sanatçının yaşamı ve yapıtları ile ilgili pek çok kitap da sanatseverlerle buluşacak.

Genç yaşta ölen ışık ve gölge sihirbazı yaşamının büyük bir kısmını yoksulluk içinde geçirdi. Oyun esnasında rakibine sinirlenip onu öldürmüş olduğu için hapishaneye giren ve yaşamının büyük bir kısmında kaçak olarak yaşamak zorunda kalan Caravaggio bu zor şartlara rağmen resimlerini gittiği her yere taşıdı. Ressamın zorlu yaşamı, işlediği cinayet ve iç yolculuğunu konu alan ‘Caravaggio The Search’ filmi 30 Kasım 2010 yılında Amerika’da gösterime girecek. Maureen Murphy’nin yönetmen koltuğunda oturduğu filminin senaryosu yönetmenin kendisine ve Michael Carlos Marizi’ye ait. Üç saatlik filmde ressamı Pasquale Cassalia canlandıracak.
 

Kaynak : Nena Çalidis / Radikal