Farklı bir deneyim: Nil nehrine gezi

Güneyden kuzeye doğru akan nehrin, Beyaz Nil, Mavi Nil ve Atbera isimlerinde üç kolu bulunuyor. Nehrin en uzaktaki kaynağı, Burundi’deki Doğu Afrika Göller Bölgesi’nde Kagera nehri olarak doğuyor ve Tanzanya, Ruanda ve Uganda sınırlarını çizerek Victoria gölüne katılıyor. Asıl Nil nehri, bu gölden Victoria Nili olarak çıkıp, Kyoga ve Albert Göllerinden geçtikten sonra Albert Nili olarak yoluna devam ediyor. Nimule’de Sudan’a giren nehrin ana kolu, Melekal yakınında Bahrü’l Gazal ve Sobat nehirleriyle birleştiği yere kadar Bahrü’l Cebel, Mavi Nil Nehri ile birleştiği yere kadar da Beyaz Nil Nehri olarak anılıyor.

Mavi Nil, Etiyopya’nın orta kesiminde doğup, Beyaz Nil’e, Hartum yakınlarında doğu kıyısından katılıyor. Asıl Nil, son büyük kolu olan Atbera nehrini Hartum’un kuzeydoğusunda ve doğu kıyısından alıyor. Daha sonra kuzeybatıya doğru geniş bir ’S’ çizen ve üç çağlayanı aşan Nil, Nasır Gölüne katılıyor. Bu gölü oluşturan Assuan Barajı’nın aşağısında Mısır içlerinde kuzeye doğru akan nehir, Kahire yakınlarında Nil deltasını oluşturup, İskenderiye ile Dimyat’tan Akdeniz’e dökülüyor.

Tarih boyunca sulama ve taşımacılıkta kullanılan Nil, kollarının birleşme noktası olan Sudan’ın başkenti Hartum’da da insanların en büyük hayat kaynaklarından birisi.

Nil Nehri gezisi ve ’Varal’

Çeşitli nedenlerle Hartum’a gelenlerin ilk görmek istediği yerlerden birisi Nil Nehri. Nehri gezebilmek için, şehir merkezinde kıyılarda bekleyen motorlar ve bölgeye özgü çeşitli nehir araçlarını kullanmak gerekiyor.

Buradaki tekneler ve diğer araçları kullanan Sudanlılarla pazarlık usulü anlaştıktan sonra çıkılan gezide, farklı bir atmosfere girildiği hemen hissediliyor. Unutulmaması gereken bir başka nokta ise tekne sahibine nehrin bu kısmında görülebilen ve ’Varal’ olarak adlandırılan iri kertenkelelerin yerini bilip bilmediğinin sorulması.

Tekneleri ya da diğer araçları kullananlar genelde Arapça konuşuyor ve bu dili bilen birisi yanınızda varsa, size Nil’i anlatan birer rehber olabiliyor.

Nehir gezisi başladıktan sonra isim listeniz alınıyor ve iskelesi bulunmayan bir kıyıya yanaşılarak bu liste görevli polislere teslim ediliyor. Polise liste verilip izin alınmadan Nil’i gezemiyorsunuz.

Nil gezisinin ilk etabında kıyılarda kısmetlerinin açılacağı düşüncesiyle ayaklarını suya sokan gençleri, balık tutanları, kanolarıyla spor yapanları ve tarlalarını sulayabilmek için nehir kıyısında çalışanları görebilirsiniz.

Gezi boyunca, nehir üzerindeki çok sayıda köprü, Hartum’un en görkemli binalarından Burj al Fateh Oteli ve iki Nilin birleştiği noktadaki Nileyn Camisi dikkat çekiyor.

Birbirinden güzel çok farklı kuş türleri etrafınızda uçuşurken, kıyıya yakın yapılan seyir sırasında, güneşin ısıttığı toprak üzerinde uyuyan ’Varal’ denilen iri kertenkeleleri görebilmek için pür dikkat bakacaksınız. Hartum’lular, ’Geziye çıkanların şansları varsa, bir varalla karşılaşırlar’ derler ve eğer şanslıysanız, toprak üzerinde usulca uzanan ve boyları 1,5-2 metreye kadar çıkabilen bu iri kertenkeleleri görebilirsiniz.