İnsan kaç kez aptallık yapar?

hay benim akılsız başım

hay benim bahtsız talihim

hay benim bile bile ladeslerim

hay benim rasyonellikten uzaklaşan duygularım

aynı hatayı 21 kez tekrarlayan aptallık spektrumum

zekamla bağdaşmayanlara oy veren sağ elim

Hay benim aptalca inanışlarım, zihinsel kısa yollarım

gereksiz detayları elemine eden aptallığımın boyutları

beynimin höristik stratejisine tutsaklığım

hay benim 21 kez mağlubiyetle rayından çıkmış yaşamım

İnsan dehası zekâsızlığım

bir laboratuar faresi kadar işe yaramayacak geleceğim

göz ardı edilemeyecek aptallıklarımla yol alışım

hay benim düşük IQ’um

mantıksız, saçma, budalaca fikirlerin peşinden giden aldanışlarım

evrende en bol olan hidrojen kadar, aptallığım

Şiir - Aydan Tuncayengin

****
Akıllı geçinen insanlar neden aptalca şeyler yaparlar?

Belki dünyayı yöneten çok sayıda “akıllı(!)” sandığımız insanın yaptığı aptalca

hatalar bu nedenleri anlamamıza yardımcı olabilir.

Daha önce yaşanmış bir olay, durum ya da olgunun şimdi ve gelecekte tekrar

yaşanabileceği anlamına gelen, özellikle üzerinde konuşulan olmuş bir olayda kişiler

geçmişte benzer yaşanmış olaylara nedense “Tarih Tekerrürden İbarettir” örneğini

veririz. Aynı durumların sürekli tekrarladığını görüyoruz!

İnsanları aptal olmaya iten sebepler nelerdir? Hiç düşündünüz mü?

Hepimiz kendi yaşamlarımızda bir tarih taşıyoruz. ‘Tarih tekerrür eder’ deriz, ancak

insanın aptallıkları tekerrür ettiği için tarih tekerrür eder! İnsan kendini tekrarlamasa

tarih niye kendini tekrarlasın, değil mi?

Masal bu ya; Zeus, bir gün, çağırmış bütün hayvanları ve demiş ki onlara:

“Beğenmediğiniz bir tarafınız varsa söyleyin; düzelteyim.”

Kimseden ses çıkmadığını görünce maymuna dönmüş:

“Sen söyle bakalım, var mı bir kusurun?”

“Benim mi” demiş maymun, “neden olsun ki? Çok iyi kullandığım dört ayağım var;

ikisini bazen el gibi kullanıyorum. Görünüşümden de memnunum. Bana sorarsanız,

ayı aceleye gelmiş bir karalama zavallı sanki.”

Ayı, bu sataşmayı fırsata da çevirmiş; oda maymun gibi kendini övmüş. Sonra da fili

işaret etmiş:

“Fildeki şu biçimsizliği görmüyor musunuz? Bana kalsa kulaklarından kesip
kuyruğuna eklerdim.”

Kendisine sataşılan fil durur mu? O da ballandıra ballandıra anlatmış kendini. Ona göre de kusur aranıyorsa balinaya bakılmalıymış: “Bu kadar şişmanlık düşman başına!.”

Balina yokmuş oralarda ama fırsattan istifade eden karınca olmuş. O da övmüş

kendini, “ama” demiş; “peynir kurdu öyle mi? Mini minnacık, nokta kadar!”

Zeus bakmış, herkes halinden memnun; yollamış hepsini.

“Şu hale bak” demiş, gülerek; “nasıl bir dünya bu böyle kendimizdeki kusuru

görmezden gelir, başkalarının piresini deve yaparız”.

Neymiş, ders çıkarılmazsa aptallıklar devam edermiş!

****
Ne demiş şair?

“Ders alınsaydı, hiç tekerrür eder miydi tarih?”

Ders çıkarmamız için hayat bizi yeterince sınava tabi tutmadı mı? Yoksa masaldaki

gibi aptallığına doymayanların dünyayı getirdikleri yer, uçurumun kenarı değil mi?

Kirli düşüncelerle, insanlığı yok etmeye çalışanların savaş çığlıklarına karşı, tüm canlı

nesli yaşatmak ve dünyayı kirlilikten/kirli düşüncelerden arındırmak için laiklik ve

demokrasinin evrensel ilkelerine sahip çıkmak zorundayız.

Sürekli trajediye dönüşen yaşamlarımıza hâkim büyük ölçekli aptal insanların verdiği

zararlardan kurtulmanın çözümü, öncelikle BİZ olmalıyı başarmak değil midir?

Unutmayalım ki, geniş kitleleri etkileyen aptallığın zararları da kitleseldir. Bugün
yaşadıklarımız gibi…

Bir insan ne kadar zeki ise, aptallığının sonuçları o kadar yıkıcı olur!

Einstein “Yalnızca iki şey sonsuzdur; evren ve insanların aptallığı. Ancak ilki

hakkında kuşkularım var” sözleriyle Einstein bu sözleriyle aptallığın sınırı

olmadığına işaret ederken, Amerikalı yazar Harlan Ellison “Evrende iki şey çok

boldur; hidrojen ve aptallık” sözüyle aptallığın insanoğlunun anlamlandıramadığı

ve cezalandıramadığı felaketler sonrasında görülen bir davranış kalıbı olduğuna

dikkat çeker.

Artık en zeki insanların bile aptalca kararlar aldıklarını, zekâları ile bağdaşmayan

davranışlarda bulunduğunu görüyoruz…

“Aptallık düşük IQ sonucu değil” diyen uzmanlar, mantıksız, saçma, budalaca

fikirlerin peşinden gidenlerin hepsinin düşük IQ’lu olmadıklarını ifade ediyor. IQ

testlerinden yüksek bir puan almanız sizin aptallık yapmayacağınız anlamına
gelmiyor!

Aynı kural siyasiler için de geçerli. Akıllı olduğu varsayılan insanların muazzam

boyutlara varan aptallıklar yapabildiğini yirmi birinci yüzyılda bile görüyoruz! Savaşın

vahşetini hala savunarak, masum insanların ölmelerine neden olanlar, hem katil, hem

de aptal oldukları gerçeğini bir kez daha gözler önüne seriyor!

21. Yüzyılda, değil savaşmak, savaş kelimesini kullanmak bile suç olmalıdır!

O zaman tehlike nerede?

Aptalca karar ve davranışların altında yatan nedenleri bilim insanları, aptallığı

gereksiz detayları elimine ederek kısa yoldan çözüme ulaşmaya çalışan zihnin,

mantığı tümüyle rayından çıkartmasına bağlıyor. Beynin bu eğilimine höristik

strateji-zihinsel kısa yollar; adı veriliyor.

Suçlu höristik strateji-zihinsel kısa yollar; ise kitleleri derinden etkileyen aptalca

karar ve davranışları engellemek için bir çözüm bulmak zorundayız! Savaş denen

vahşi uygulamanın şartları artık değişsin. Kan dökmeden, masum çocuklar, insanlar

katledilmeden, hukuktaki uygulama gibi ya arabuluculuğu devreye sokalım. Kriz

hangi ülke arasında yaşanıyorsa, yönetim kendi içinde çözsün! Ya da şiddete karşı

bir chip icat edip, mutluluk hormonu serotoninli hayatlar yaşayalım!

Yeryüzü cennetinde, toprağın, havanın denizlerin, akarsuyun, bolluk ve yaşam

bereketinin kıymetini bilemedik! Yaşadığı gezegenin fırsatlarını risk’e çeviren

insandan başka canlı yok!

Gökyüzünü işgal eden gökdelenlere, kuruyan derelerden betonlaşan şehirlere,

kölelikten, yoksulluğa, hastalıklara, savaşlara kadar dünyanın tüm sorunlarını üreten

insanlar değil mi? Bu dünya tarihine tekerrür eden bu kadar aptallıklar yeter.

Sonumuzu getirdik ya hu!

Biz dünya nimetleriyle boktan pasta yapmayı seçtik!