Dirmit’in gözünden Dirmit’in öyküsü sahnede...

Gümüşlük Akademi Vakfı Tiyatro Festivali’nin açılış oyunu “Sevgili Arsız Ölüm-Dirmit” adlı oyundu.

Latife Tekin’in kaleminden çıkıp, tiyatro sahnesinde yeniden can bulan “Sevgili Arsız Ölüm-Dirmit” ile unutulmaz bir yolculuğa çıktık.

Köyden kente göç eden kalabalık bir ailenin büyük kent yaşamıyla mücadelesini, ailenin en küçük kızı Dirmit’in gözünden gözlemliyoruz. Sıkıştıkları tek odalı evde, şehre tutunma mücadelesinde hepsi kendilerince bir yol tutturuyor. Ancak Dirmit, durmak bilmeyen merakı ve direnme gücü sayesinde karşısına çıkan zorluklarla baş etmenin türlü yollarını buluyor. Onu şehirden korumaya çalışan annesi Atiye, babası Huvat ve abileri, Dirmit’in bu dirençli tutumundan huylanıyor ve ona âdet ve geleneklerin rehberliğinde türlü engeller koyuyorlar. Ama Dirmit durur mu? Durmuyor!

Latife Tekin’in büyülü gerçekçilik akımının en güzel örneklerinden biri olan bu eser, Hakan Emre Ünal’ın uyarlaması ve yönetmenliğinde, Nezaket Erden’in muhteşem performansıyla sahnede hayat buluyor. Oyun, romanın oyuncu kişisine dokunduğu yerden Dirmit’i, Dirmit’in anlatısı üzerinden ise romandaki diğer karakterleri tanıma ve romanın yazar-anlatıcı yoluyla kurulmuş büyülü gerçekçi dilini, karakteranlatıcıyla en yalın halde sahneye taşıma araştırmasının bir ürünü olarak karşımıza çıkıyor.

PERFORMANS VE YÖNETİM

Nezaket Erden, tek başına, hiç ara vermeden bir buçuk saat süren performansıyla Dirmit’in dünyasını seyirciye adeta yaşatıyor. Koca sahnede bir saksı çiçeğiyle birlikte devleşen oyunculuğu, izleyicinin iç dünyasına dokunmayı başarıyor. Dirmit’in, köydeki su tulumbasına açtığı iç dünyası, seyirciyi de büyülü bir gerçeklik içine çekiyor. Atiye’nin Azrail’le yaptığı pazarlıklar, Dirmit’in merakına ve sevincine engel olan aile baskısı, tiyatro sahnesinde tüm canlılığıyla yaşam buluyor.

“Sevgili Arsız Ölüm-Dirmit” oyununun oluşumu, üniversite tiyatrosundan Akademi 35.5 Sanat Evi’ne uzanan bir yolculuğun sonucu. Nezaket Erden, bu süreçte Vahide Gördüm’ün yönlendirmesiyle Latife Tekin’in Sevgili Arsız Ölüm romanını keşfetmiş. Roman, onun için büyük bir esin kaynağı olmuş ve zamanla sahneye taşımak için çeşitli çalışmalar yapmış. Hakan Emre Ünal’ın desteğiyle ve Zeynep Günsur Yüceil’in danışmanlığıyla, romanın gerçekçi dili sahneye taşınmış. Uyarlama sürecinde, Dirmit’in gözünden anlatılan hikâye, romanın katmanlı yapısını koruyarak seyirciye aktarılmak istenmiş. Oyunun anlatı dilini, sahne düzenini ve karakterlerin sahneye yansıtılma şeklini belirlemek için uzun süren tartışmalar ve denemeler yapılmış. Bu süreçte, Tiyatro Medresesi’nde yoğun çalışmalar gerçekleştirilmiş ve Latife Tekin’le iletişim kurulmuş. Tekin’in izniyle oyun sahneye taşınmış ve izleyicilerle buluşmuş.

OYUNUN ETKİSİ

Latife Tekin’in Sevgili Arsız Ölüm romanından uyarlanan bu oyun, izleyiciye yalnızca bir öykü anlatmakla kalmıyor; aynı zamanda toplumsal normların birey üzerindeki etkilerini derinlemesine sorgulayan bir deneyim sunuyor. Nezaket Erden’in oyunculuğu, Hakan Emre Ünal’ın yönetimi ve Zeynep Günsur Yüceil’in danışmanlığı ile ortaya çıkan bu yapıt, izleyiciyi hem güldürüp hem ağlatmayı başarıyor.

Cumhuriyet