Küresel piyasalarda yarı iletken baskısı

Küresel piyasalar, yarı iletken sektöründe başlayan satış baskısının genele yayılmasıyla negatif seyrediyor.

Küresel piyasalar, Hollandalı çip üretim teknolojileri firması ASML'nin 2025 net satışlarına ilişkin öngörüsünü aşağı yönlü revize etmesinin ardından yarı iletken sektöründe başlayan satış baskısının genele yayılmasıyla negatif seyrediyor.

ABD'de açıklanan ekonomik veriler ile küresel çapta şirket bilançoları piyasaların yönü üzerinde etkili oluyor.

Hollandalı çip üretim teknolojileri firması ASML'nin hisseleri şirketin 2025 net satışlarına ilişkin hayal kırıklığı yaratan bir beklenti açıklamasının ardından dünya genelinde yarı iletken hisseleri öncülüğünde satış baskısı oluşurken, ASML'nin hisseleri yüzde 16'dan fazla değer kaybetti.

Bununla birlikte, ABD'nin bazı Orta Doğu ülkelerine yapay zeka çipi satışlarına sınır koymayı değerlendirdiğine dair haberleri de piyasaların yönü üzerinde etkili olurken, Nvidia'nın hisseleri yüzde 4,5 ve Advanced Micro Device'ın hisseleri de yüzde 5,2 düştü.

Dün ABD'de açıklanan makroekonomik verilere göre ABD Merkez Bankası (Fed) New York Şubesi'nin açıkladığı imalat endeksi, ekimde eksi 11,9'a düşerek sektörde daralma yaşandığını gösterdi.

ABD'de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi ise eylülde de değişim göstermeyerek yüzde 3 oldu. Aynı dönemde, gelecek 3 yıllık süreci kapsayan medyan enflasyon beklentisi 0,2 puan artışla yüzde 2,7'ye, 5 yıllık süreci kapsayan medyan enflasyon beklentisi de 0,1 puan artışla yüzde 2,9'a ulaştı.

Analistler, söz konusu verilerin enflasyon endişelerini beslediğini ve Fed'in enflasyonla mücadelesinin daha uzun bir zamana yayılabileceği ihtimaliyle risk iştahını törpülediğini bildirdi.

FED YETKİLİSİNDEN AÇIKLAMA

Bunun yanı sıra, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinden gelen açıklamalar da takip edilirken, San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, Bankanın dikkatli ve bilinçli olması, ekonomiyi sürekli değerlendirmesi ve enflasyon ile iş gücü hedeflerini dengelemesi gerektiğini söyledi.

Daly, tahminler tutarsa, bu yıl bir veya iki faiz indirimi daha öngördüğünü kaydetti.

Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarında Fed'in gelecek ay politika faizini 25 baz puan indireceğine kesin gözüyle bakılmaya devam edilirken, yıl sonuna kadar yapılacak iki toplantıda da toplamda 50 baz puanlık indirim yapması bekleniyor.

Kurumsal tarafta ise dün ABD'nin büyük bankaları bilançolarını açıklamaya devam etti. Goldman Sachs'ın net karı, bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 45 artarken, aynı dönemde Bank of America'nın net karı yüzde 12 ve Citigroup'un net karı yüzde 9 azaldı.

Üç bankanın da bildirdiği kar ve gelir beklentileri aşarken, Bank of America'nın hisseleri yüzde 0,5 artış gösterdi. Güne yükselişle başlayan Goldman Sachs'ın hisseleri günü hafif düşüşle tamamlarken, Citigroup'un hisseleri yüzde 5'in üzerinde geriledi.

TAHVİL, ALTIN, PETROL, BORSA

Söz konusu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,04 seviyesinde bulunurken, dolar endeksi güne 103,2 seviyesinden başladı.

Altının ons fiyatı ise dün, günü yüzde 0,5 değer kazancıyla tamamlarken, şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 2 bin 667 dolardan işlem görüyor.

Brent petrolün varil fiyatı dün yüzde 1,4 düşüşle 74,4 dolardan kapanırken, bugün de yüzde 0,2 azalışla 74,2 dolar seviyelerinde bulunuyor.

New York Borsası'nda dün Dow Jones endeksi yüzde 0,75, S&P 500 endeksi yüzde 0,76 ve ​Nasdaq endeksi yüzde 1,01 değer kaybetti. ABD'de endeks vadeli kontratlar güne karışık seyirle başladı.

ECB FAİZ KARARI BEKLENİYOR

Avrupa borsalarında dün satış ağırlıklı bir seyir hakim olurken, gözler yarın açıklanacak Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faiz kararına çevrildi.

ECB'nin yarın yapacağı para politikası toplantısında faiz indirim sürecine devam etmesi beklenirken, bankanın üç temel politika faizinde 25 baz puan indirime gideceğine yönelik tahminler öne çıkıyor.

Analistler, politika metni ve ECB Başkanı Christine Lagarde'ın açıklamalarından alınacak sinyallerin piyasaların yönü üzerinde etkili olmasının beklendiğini bildirdi.

Bölgede dün açıklanan verilere göre, Almanya'da yatırımcı güveni, Avrupa Merkez Bankasından daha fazla faiz indirimi beklentisinin artmasıyla ekimde öngörülerin üzerinde yükselirken, eylülde 3,6 olan endeks, bu ay 13,1 seviyesine çıktı. Piyasa beklentisi, endeksin ekimde 10'a çıkması yönündeydi.

Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi ise, ağustosta bir önceki aya göre yüzde 1,8 artarken, İngiltere'de işsizlik ağustosta öngörülerin üzerinde düşüş göstererek yüzde 4'e geriledi.

Bu gelişmelerle, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,11, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,05, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,52 ve İtalya'da FTSE MIB endeksi yüzde 0,29 geriledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne de negatif seyirle başladı.

ASYA'DA KARIŞIK SEYİR

Asya tarafında ise yeni işlem gününde karışık bir seyir izlenirken, teknoloji hisseleri üzerindeki satış baskısı dikkati çekiyor.

Çin'de gelecek dönemde emlak sektörüne ilişkin bir dizi teşvikin açıklanacağına yönelik beklentiler ise teknoloji şirketlerindeki satış baskısının piyasalar üzerindeki etkisini telafi ediyor.

Bugün açıklanan verilere göre, Japonya'da ağustos ayına ilişkin çekirdek makine siparişleri aylık yüzde 1,9, yıllık bazda yüzde 3,4 azalışla beklentilerin altında gerçekleşti.

Dolar/yen paritesi dün günü yüzde 0,4 azalışla tamamlarken, şu sıralarda yatay seyirle 149,25 seviyesinde bulunuyor.

Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,8 düşerken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 yükseldi.

YURT İÇİ PİYASALAR

Yurt içinde dün alıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 1,85 değer kazanarak 8.860,30 puandan tamamladı.

Dolar/TL dün yüzde 0,2 düşüşle 34,2160'tan kapanırken, bugün bankalararası piyasada önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 34,2340'tan işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde konut fiyat endeksi ve özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu, yurt dışında ise İngiltere'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve konut fiyat endeksi, ABD'de haftalık mortgage başvurularının yanı sıra ECB Başkanı Lagarde'ın açıklamalarının takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.900 ve 9.000 seviyelerinin direnç, 8.710 ve 8.475 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 İngiltere, eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)

10.00 Türkiye, ağustos ayı özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu

10.00 Türkiye, eylül ayı konut fiyat endeksi

11.30 İngiltere, ağustos ayı konut fiyat endeksi

14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları

21.40 Euro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde'ın açıklamaları

Sözcü