Strese karşı 90 saniye kuralı
Araştırmalar kendimizi kötü hissetmemize yol açan kötü duyguların 90 saniye sürdüğünü gösteriyor. Yani bir ruh halinden diğerine geçmek bu kadar kısa sürüyor. Prof. Dr. Uludüz de işte bu sürede kolayca rahatlamanızı sağlayacak basit bir kurala dikkat çekti.
Günümüzde neredeyse stresle iç içe bir yaşam sürüyoruz. Bu durum da bizi bir yandan mutsuz ederken bir yandan da bağışıklığımızı zayıflatarak, vücudumuzu hastalıklara açık hale getiriyor. Dolayısıyla mümkün olduğu kadar stresi yönetmeyi öğrenmemiz gerektiğini vurgulayan Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bunun püf noktalarını açıkladı:
"Atalarımız için hayat kurtarıcıydı"
Stres, vücudumuzun iç ve dış dünyadan gelen uyaranlara verdiği fiziksel, ruhsal ve zihinsel tepkisidir. Atalarımız için bu tepki hayat kurtarıcı bir mekanizma olarak çalışırdı. Tehlike anında salgılanan adrenalin ve kortizol hormonları, vücudu savaşmaya ya da kaçmaya hazır hale getirir, hayatta kalmayı kolaylaştırırdı. Yani stres, kontrol edilebilir olduğunda, koruyucu etki gösterebilir. Zamanında teslim edilmesi gereken bir proje, yaklaşan sınav öncesinde hissettiğimiz stres, aslında motivasyonumuzu artırır. Beynimiz kısa vadeli baskı altında daha hızlı ve daha verimli çalışır.
Prof. Dr. Derya Uludüz
KRONİKLEŞİRSE HASTA EDER
Uzun süreli stres durumlarında sürekli salınan kortizol bağışıklık hücrelerinin etkinliğini azaltır. Vücut bu durumda enfeksiyonlara, otoimmün hastalıklara ve hatta kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı savunmasız kalır. Stres kan şekerini yükselterek Tip 2 diyabete zemin hazırlar. Kan basıncının sürekli yüksek seyretmesine yol açarak, kalp krizi ve felç riskini artırır. Özellikle hipokampüste (beynin öğrenme ve hafızadan sorumlu bölgesi) kortizol seviyelerinin uzun süre yüksek olması, unutkanlık ve öğrenme güçlüklerine neden olur. Stres sırasında beyindeki serotonin ve dopamin gibi mutluluk hormonlarının seviyeleri düşer. Bu da kişiyi depresyon ve anksiyeteye yatkın hale getirir. Kronik stres, kolajen üretimini de azaltarak, ciltte kırışıklıkların derinleşmesine yol açar.
NASIL BAŞA ÇIKILIR?
Stresi tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da, onunla başa çıkmak için bilimsel temellere dayalı şu stratejileri geliştirebilirsiniz:
Açık havada egzersiz yapın: Açık havada yapılan egzersizler, beynin endorfin ve dopamin üretimini artırır. Bu da mutluluk hissi yaratır ve kişiyi rahatlatır. Günde 30 dakikalık yürüyüş, koşu veya yüzme gibi aktiviteler stressavardır.
Doğru beslenin: Beslenmenizde triptofandan zengin muz, yüksek kakaolu az miktarda çikolata, fındık gibi besinlere yer verin. Bunlar mutluluk hormonu serotonin düzeylerini artırıp stresin etkilerini azaltır.
Derin nefes alın: Derin nefes almak, beyindeki oksijen seviyesini artırarak sakinlik hissi yaratır. Günde 10-15 dakika 4-7-8 nefes tekniği (4 saniye nefes al, 7 saniye tut, 8 saniye ver) uygulamak stres yönetiminde etkili bir yöntemdir.
Sosyal bağlarınızı güçlendirin: Oksitosin hormonu stres sırasında, kortizolün zararlı etkilerini baskılar ve sakinlik hissi yaratır. Aileyle ve arkadaşlarla zaman geçirmek, gönüllü faaliyetlere katılmak veya evcil hayvanlarla oynamak oksitosin seviyelerini artırır.
Kaliteli uyuyun: Yeterli ve kaliteli uyku, kortizol seviyelerini düzenler ve beynin dinlenmesini sağlar. Uyku sırasında beyin, gün boyu biriken toksinleri temizler. Uykudan önce ekran kullanımını sınırlayın ve her gün 7-9 saat uyumaya özen gösterin.
Dikkatinizi başka bir yere çekin: Olumsuz düşünceler, stresin sürekliliğini artırabilir. 90 saniye kuralı, bu döngüyü kırmak için etkili bir yöntemdir. Beynimizde bir düşüncenin duygusal etkisi, 90 saniye içinde zirveye çıkar ve sonra doğal olarak düşer. Bu sürede dikkatimizi farklı bir yere yönlendirmek, olumsuz düşüncenin etkisini hafifletir. Stres anında, 90 saniye boyunca nefesinize odaklanın ve gevşemeye çalışın ya da 90 saniyeyi iyi yönetebileceğiniz bir yol bulun. Örneğin sizi mutlu eden bir şeyi düşünün, bir kahve yapın, pencereyi açıp hava alın, dışarıyı seyredin, sokaktaysanız bir kedi ya da köpeği sevin ya da hemen ortam değiştirin. Bu sayede stresten kolayca uzaklaştığınızı fark edeceksiniz.
Gerektiğinde profesyonel destek alın: Ayrılık, boşanma, afet gibi ağır durumlarda stresle baş etmek için profesyonel yardım almak gerekebilir. Terapiler, bireysel çözümler geliştirmeye yardımcı olur. Örneğin, bilişsel davranışçı terapi (BDT) olumsuz düşünce kalıplarını değiştirerek stresi azaltır.
Sözcü
Yorum Ekle
Diğer Haberler
Kalbiniz kışa hazır mı?
Kış mevsimiyle birlikte kalp krizi vakalarında artış görüldüğünü belirten Prof. Dr. Sönmez, "Bu aylarda kalp diyabet hastaları kadar herhangi bir şikayeti olmayan kişiler de dikkatli olma...
Türkiye'de aids neden artıyor?
Türkiye’de HIV ile yaşayan kişi sayısının gerçekte mevcut sayının en az 2 katı, hatta 3 katı olabileceği tahmin ediliyor. Doç. Dr. Ünlü ‘’Erken teşhis için kan testi yapılması gerekiyor. ...
Sağlıklı sanıyorduk, meğer zararlıymış: Bu gıdayı tüketirken iki kez düşünün
Sağlıklı sandığınız bazı gıdalar, aslında sağlık için büyük bir tehdit oluşturabiliyor. İçeriğindeki zararlı maddelerle kalp hastalıklarından kansere kadar birçok riski artıran bu gıda uz...
Tansiyonu düşüren bu sebze muzdan daha fazla potasyum içeriyor
Yüksek tansiyon, modern yaşamın en yaygın sağlık sorunlarından biri. Ancak doğru besinlerle tansiyonu dengelemek mümkün. Muz, yüksek potasyum içeriği sayesinde tansiyonu düşürmede etkili ...
Sağlığa en faydalı yoğurt buymuş...
Son yıllarda sağlıklı yaşam trendlerinin artmasıyla birlikte beslenme alışkanlıkları da değişiyor. Özellikle yoğurt, probiyotik özellikleri ile sindirim sistemine faydalı olduğu bilinen b...
Limonla karıştırınca etkisi 10 katına çıkıyor...
Sağlık için faydalı birçok doğal besin kaynağı bulunuyor, ancak bunlardan biri var ki özellikle sabahları aç karnına tüketildiğinde vücuda adeta reset atıyor. İltihapları azaltan, kabızlı...
Ayaklarınızda bu belirtiler mi var?
Ayaklarınızdaki belirtiler, genel sağlığınız hakkında önemli ipuçları verebilir. Uzmanlar, ayaklarda hissizlikten renk değişikliğine kadar pek çok şikayetin ciddi sağlık sorunlarının ilk ...
Asıl büyük kriz eczanelerde patladı: Reçeteyle giden boş dönüyor
İlaç kuruna yapılan zam da işe yaramadı. Eczanelerde kriz derinleşti, depolarda ilaç bulunamıyor. Türkiye genelinde eczacılar, artan maliyetler ve bulunamayan ilaçlar nedeniyle zor günler...
SOSYAL MEDYA
MAGAZİN
Atiye kızına koyacağı ismi buldu
Şarkıcı Atiye, 2018 yılında prodüktör Erol Sebebci ile nikâh masasına oturmuştu. Prodüktör Erol Sebebci ile 2018'de nikâh masasına oturan şarkıcı Atiye, 2019'da ilk kızı Ferahfeza'yı geçe...
TEKNOLOJİ
EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ
Kalbiniz kışa hazır mı?
Kış mevsimiyle birlikte kalp krizi vakalarında artış görüldüğünü belirten Prof. Dr. Sönmez, "Bu aylarda kalp diyabet hastaları kadar herhangi bir şikayeti olmayan kişiler de dikkatli olmalı" uyarısında bulundu. Soğuk hava koşulları ve ani sıcaklık değişiklikleri kalp sağlığını olumsuz etkileyebiliyor.
Yorumlar
Bu haberde yorum bulunmamaktadir.