
Strese karşı 90 saniye kuralı
Araştırmalar kendimizi kötü hissetmemize yol açan kötü duyguların 90 saniye sürdüğünü gösteriyor. Yani bir ruh halinden diğerine geçmek bu kadar kısa sürüyor. Prof. Dr. Uludüz de işte bu sürede kolayca rahatlamanızı sağlayacak basit bir kurala dikkat çekti.
Günümüzde neredeyse stresle iç içe bir yaşam sürüyoruz. Bu durum da bizi bir yandan mutsuz ederken bir yandan da bağışıklığımızı zayıflatarak, vücudumuzu hastalıklara açık hale getiriyor. Dolayısıyla mümkün olduğu kadar stresi yönetmeyi öğrenmemiz gerektiğini vurgulayan Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bunun püf noktalarını açıkladı:
"Atalarımız için hayat kurtarıcıydı"
Stres, vücudumuzun iç ve dış dünyadan gelen uyaranlara verdiği fiziksel, ruhsal ve zihinsel tepkisidir. Atalarımız için bu tepki hayat kurtarıcı bir mekanizma olarak çalışırdı. Tehlike anında salgılanan adrenalin ve kortizol hormonları, vücudu savaşmaya ya da kaçmaya hazır hale getirir, hayatta kalmayı kolaylaştırırdı. Yani stres, kontrol edilebilir olduğunda, koruyucu etki gösterebilir. Zamanında teslim edilmesi gereken bir proje, yaklaşan sınav öncesinde hissettiğimiz stres, aslında motivasyonumuzu artırır. Beynimiz kısa vadeli baskı altında daha hızlı ve daha verimli çalışır.
Prof. Dr. Derya Uludüz
KRONİKLEŞİRSE HASTA EDER
Uzun süreli stres durumlarında sürekli salınan kortizol bağışıklık hücrelerinin etkinliğini azaltır. Vücut bu durumda enfeksiyonlara, otoimmün hastalıklara ve hatta kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı savunmasız kalır. Stres kan şekerini yükselterek Tip 2 diyabete zemin hazırlar. Kan basıncının sürekli yüksek seyretmesine yol açarak, kalp krizi ve felç riskini artırır. Özellikle hipokampüste (beynin öğrenme ve hafızadan sorumlu bölgesi) kortizol seviyelerinin uzun süre yüksek olması, unutkanlık ve öğrenme güçlüklerine neden olur. Stres sırasında beyindeki serotonin ve dopamin gibi mutluluk hormonlarının seviyeleri düşer. Bu da kişiyi depresyon ve anksiyeteye yatkın hale getirir. Kronik stres, kolajen üretimini de azaltarak, ciltte kırışıklıkların derinleşmesine yol açar.
NASIL BAŞA ÇIKILIR?
Stresi tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da, onunla başa çıkmak için bilimsel temellere dayalı şu stratejileri geliştirebilirsiniz:
Açık havada egzersiz yapın: Açık havada yapılan egzersizler, beynin endorfin ve dopamin üretimini artırır. Bu da mutluluk hissi yaratır ve kişiyi rahatlatır. Günde 30 dakikalık yürüyüş, koşu veya yüzme gibi aktiviteler stressavardır.
Doğru beslenin: Beslenmenizde triptofandan zengin muz, yüksek kakaolu az miktarda çikolata, fındık gibi besinlere yer verin. Bunlar mutluluk hormonu serotonin düzeylerini artırıp stresin etkilerini azaltır.
Derin nefes alın: Derin nefes almak, beyindeki oksijen seviyesini artırarak sakinlik hissi yaratır. Günde 10-15 dakika 4-7-8 nefes tekniği (4 saniye nefes al, 7 saniye tut, 8 saniye ver) uygulamak stres yönetiminde etkili bir yöntemdir.
Sosyal bağlarınızı güçlendirin: Oksitosin hormonu stres sırasında, kortizolün zararlı etkilerini baskılar ve sakinlik hissi yaratır. Aileyle ve arkadaşlarla zaman geçirmek, gönüllü faaliyetlere katılmak veya evcil hayvanlarla oynamak oksitosin seviyelerini artırır.
Kaliteli uyuyun: Yeterli ve kaliteli uyku, kortizol seviyelerini düzenler ve beynin dinlenmesini sağlar. Uyku sırasında beyin, gün boyu biriken toksinleri temizler. Uykudan önce ekran kullanımını sınırlayın ve her gün 7-9 saat uyumaya özen gösterin.
Dikkatinizi başka bir yere çekin: Olumsuz düşünceler, stresin sürekliliğini artırabilir. 90 saniye kuralı, bu döngüyü kırmak için etkili bir yöntemdir. Beynimizde bir düşüncenin duygusal etkisi, 90 saniye içinde zirveye çıkar ve sonra doğal olarak düşer. Bu sürede dikkatimizi farklı bir yere yönlendirmek, olumsuz düşüncenin etkisini hafifletir. Stres anında, 90 saniye boyunca nefesinize odaklanın ve gevşemeye çalışın ya da 90 saniyeyi iyi yönetebileceğiniz bir yol bulun. Örneğin sizi mutlu eden bir şeyi düşünün, bir kahve yapın, pencereyi açıp hava alın, dışarıyı seyredin, sokaktaysanız bir kedi ya da köpeği sevin ya da hemen ortam değiştirin. Bu sayede stresten kolayca uzaklaştığınızı fark edeceksiniz.
Gerektiğinde profesyonel destek alın: Ayrılık, boşanma, afet gibi ağır durumlarda stresle baş etmek için profesyonel yardım almak gerekebilir. Terapiler, bireysel çözümler geliştirmeye yardımcı olur. Örneğin, bilişsel davranışçı terapi (BDT) olumsuz düşünce kalıplarını değiştirerek stresi azaltır.
Sözcü
Yorum Ekle
Diğer Haberler
Bu ucuz yiyecek kanser riskini azaltıyor...
Bağırsak kanseri riskini azaltmak için pahalı gıda takviyelerine gerek yok. Uzmanlar, beslenmeye ekleyeceğiniz ucuz bir gıda maddesinin, kanserle mücadelede önemli bir rol oynayabileceğin...
Tansiyon ölçümünde bu detaya dikkat...
Kol ve bacak tansiyonu arasındaki fark, kalp krizi ve felç riskine yol açabilen periferik damar hastalıklarının erken belirtisi olabilir. Uzmanlar, bu farkın düzenli olarak ölçülmesi gere...
Gençleri tehdit ediyor: Akciğer sönmesi hızla yayılıyor
Pnömotoraks, yani halk arasında bilinen adıyla akciğer sönmesi, özellikle genç bireylerde, sigara içenlerde ve uzun boylu, zayıf erkeklerde sık görülüyor. Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. ...
Kalbi tıkır tıkır çalıştırıyor: Dikeniyle beraber yeniyor
Türkiye'nin birçok bölgesinde çilek hasat ediliyor. Bu yıl bol ve kaliteli bir ürün bekleyen üreticiler taze çileklerin sağlık üzerindeki faydalarını vurguluyor. Bağışıklığı güçlendiren, ...
Yorgunluk ve bağışıklık düşüklüğünüzün sebebi bu olabilir!
Gün içinde sürekli halsiz ve odaklanmakta zorlanıyor musunuz? Sebebi sandığınızdan daha basit olabilir. Uzmanlar, vitamin ve mineral eksikliklerinin birçok kronik hastalığın temelinde yat...
Kadınların kalbi farklı mı atıyor?
Kalp sağlığı kadınlar için de erkekler içinde önemlidir ancak kadınların kalp sağlığı, erkeklerinkinden daha farklı dinamiklerle şekilleniyor. Peki, kadınların kalbi farklı mı atıyor? Kad...
Diyabetin ilk işareti olabilir: Bu belirtileri hafife almayın!
Ayaktaki nasırlar masum görünse de diyabetin habercisi olabilir! Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hüsrev Diktaş, diyabetik ayak hakkında kritik uyarılarda bulundu. Diyabetin damar ...
Bel ağrısı şikayetiyle gitti: Kalbindeki 4 damarın da tıkalı olduğu ortaya çıktı
Bel ağrısı şikayetiyle Aile Sağlığı Merkezi'ne başvuran ve yüksek kolesterol nedeniyle yönlendirildiği hastanede 4 damarının tıkalı olduğu belirlenen 64 yaşındaki Ramazan Elaslan, yapılan...
Bu yanlışlar ağız sağlığınızı tehdit ediyor
Periodontoloji Uzmanı Dr. Dt. Şeyda Alkan Eren, diş beyazlatma işlemleri hakkında merak edilenleri açıkladı. Peki, diş beyazlatma ve ağız bakımında yapılan hatalar dişlerinize zarar veriy...
SOSYAL MEDYA
MAGAZİN
Aybüke Pusat 'Teşkilat' Dizisinin Kadrosundan Çıkarıldı
'Ekonomik boykot' çağrılarına destek paylaşımında bulunan oyuncu Aybüke Pusat, TRT'de yayınlanan Teşkilat dizisinin kadrosundan çıkarıldı. Öğrencilerin başlattığı 'ekonomik boykot' kampan...
TEKNOLOJİ
EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ
Bu ucuz yiyecek kanser riskini azaltıyor...
Bağırsak kanseri riskini azaltmak için pahalı gıda takviyelerine gerek yok. Uzmanlar, beslenmeye ekleyeceğiniz ucuz bir gıda maddesinin, kanserle mücadelede önemli bir rol oynayabileceğine dikkat çekiyor. İşte kanser riskini düşüren o basit ama etkili yiyecek...
Yorumlar
Bu haberde yorum bulunmamaktadir.